Συμβουλές στο παρά πέντε για το ραντεβού με την Εφορία

Μάχη με τον χρόνο άρχισαν να δίνουν εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι για την υποβολή των φορολογικών τους δηλώσεων. Έπειτα από διαδοχικές παρατάσεις, οι καταληκτικές προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2009 τρέχουν από τις 20 Μαΐου, ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου, και η τελευταία προθεσμία λήγει στις 18 Ιουνίου. Υπάρχει, βέβαια, και η επιλογή της ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης, με χρονικό περιθώριο έως τις 30 Ιουνίου ανεξαρτήτως ΑΦΜ. Η ροή των φορολογικών δηλώσεων δείχνει- όπως λένε εφοριακοί- ότι ακόμη μία χρονιά οι φορολογούμενοι αφήνουν τις προθεσμίες να τρέχουν και με τη σειρά τους… τρέχουν την τελευταία ώρα να προλάβουν για να αποφύγουν το πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής που συνεπάγεται επιβαρύνσεις φόρου 1,5% επί του οφειλομένου για κάθε μήνα καθυστέρησης. Για τους φορολογουμένους της… τελευταίας στιγμής, το «Χρήμα» δημοσιεύει σήμερα έναν φορολογικό οδηγό με τις παγίδες αλλά και τα «τρικ» της δήλωσης που οδηγούν σε μικρότερο φόρο.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη δήλωση
1. Φορολογική δήλωση υποβάλλουν όσοι έχουν ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα πάνω από 3.000 ευρώ. Ειδικά όσοι αποκτούν αποκλειστικά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες μέχρι 6.000 ευρώ δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση.
2. Αν είστε παντρεμένοι, γράψτε υποχρεωτικά και τα στοιχεία της συζύγου, ανεξάρτητα από το αν έχει εισοδήματα ή περιουσία, με την οποία υποβάλλετε κοινή δήλωση.
3. Όταν η δήλωση υποβάλλεται από εκπρόσωπο, αναγράφονται και τα δικά του στοιχεία.
4. Αν η σύζυγος δεν έχει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου αφήστε κενό το σχετικό τετραγωνίδιο (μη γράψετε αριθμό ταυτότητας).
5. Χωρισμένοι, άγαμοι, χήροι δεν σημειώνουν την ένδειξη έγγαμος.
6. Διαζευγμένοι υποβάλλουν ξεχωριστές δηλώσεις.
7. Με χωριστή δήλωση δηλώνονται από τους κληρονόμους τα εισοδήματα που απέκτησε ο αποβιώσας ή η αποβιώσασα μέχρι την ημερομηνία θανάτου.
8. Αν είστε νέος φορολογούμενος και υποβάλλετε για πρώτη φορά φορολογική δήλωση σημειώστε «Χ» στη λέξη «ΝΑΙ» στους κωδικούς 327-328 του πίνακα 2 του Ε1.
9. Αν μεταβλήθηκε η περιουσιακή σας κατάσταση ή άλλα στοιχεία του εντύπου Ε9 μην ξεχάσετε στον πίνακα 2 του εντύπου Ε1 να σημειώσετε «Χ» στη σχετική ένδειξη του κωδικού 617.
10. Προαιρετική η αναγραφή του αριθμού του κινητού τηλεφώνου.
11. Οι κωδικοί 305-306 που αφορούν το ΕΚΑΣ μεταφέρθηκαν από την πρώτη σελίδα και πήγαν στην τρίτη σελίδα στον πίνακα 6 της δήλωσης. Το ΕΚΑΣ είναι αφορολόγητο.
12. Οι φορολογούμενοι που πήραν το 2009 στεγαστικό δάνειο θα έχουν φέτος την ευκαιρία να μειώσουν τον φόρο με το παλαιό, ευνοϊκότερο καθεστώς. Ως έκπτωση αναγνωρίζεται το 40% των τόκων, ακόμη και αν το δάνειο αφορά απόκτηση δευτερεύουσας κατοικίας ή εξοχικού ή επαγγελματικής στέγης. Το ποσοστό μείωσης του φόρου υπολογίζεται στους τόκους που αντιστοιχούν στο τμήμα του δανείου ή του συνόλου των δανείων και των δύο συζύγων ώς 350.000 ευρώ. Εξαιρούνται τα νέα δάνεια για αποπληρωμή παλιών. Ομως από τις δηλώσεις του 2011 η έκπτωση περιορίζεται στο 20% για δάνειο μέχρι 200.000 ευρώ και αγορά πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ.
13. Στις φετινές δηλώσεις, οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να προσκομίσουν αποδείξεις από κομμωτήρια, δεξιώσεις, ταβέρνες, εστιατόρια, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, σχολές χορού, γυμναστήρια, ωδεία κ.λπ. για να έχουν έκπτωση φόρου. Οι φορολογούμενοι μπορούν να προσκομίσουν αποδείξεις συνολικής αξίας έως 20.000 ευρώ για να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημα έως και κατά 8.000 ευρώ (σ.σ.: το 40% επί του ποσού των αποδείξεων που έχει συγκεντρωθεί). Από τις δηλώσεις του επόμενου έτους, η έκπτωση αυτή χάνεται αφού οι αποδείξεις καταναλωτικών δαπανών θα αξιοποιηθούν μόνο για την εξασφάλιση του αφορολογήτου ορίου των 12.000 ευρώ.
14. Μεγαλύτερη έκπτωση φόρου θα έχουν όσοι προσκομίσουν αποδείξεις από γιατρούς και δικηγόρους. Φέτος τα έξοδα σε γιατρούς και δικηγόρους αφαιρούνται εξ ολοκλήρου από το φορολογητέο εισόδημα. Για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2011 η έκπτωση για δικηγόρους «ψαλιδίζεται».
15. Στις βεβαιώσεις των ασφαλιστικών ταμείων εάν δεν διαχωρίζονται οι δαπάνες ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης σε δαπάνες που καταβλήθηκαν για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις σε γιατρούς- φυσικά πρόσωπα και σε δαπάνες που καταβλήθηκαν για νοσηλεία και για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις σε νοσοκομεία, κλινικές, ιατρικά κέντρα και εφόσον δεν υπάρχουν τα φωτοαντίγραφα, οι φορολογούμενοι θα υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση με την οποία θα διαχωρίζουν το μη καλυπτόμενο από το Ταμείο ποσό σε νοσοκομειακά έξοδα και ιατρικά έξοδα σε γιατρούς- φυσικά πρόσωπα. Τα έξοδα για την αγορά φαρμάκων δεν περιλαμβάνονται στις ιατρικές δαπάνες.
16. Το Ε9 θα υποβληθεί στην περίπτωση που το 2009 άλλαξε η περιουσιακή (αγορά ή πώληση ή μεταβίβασης ακινήτου) ή η οικογενειακή κατάσταση (γάμος, διαζύγιο, ενηλικίωση παιδιού ή θάνατος). Για όσους υποβάλλουν ηλεκτρονικά το Ε9 η προθεσμία λήγει στις 30 Ιουνίου.
17. Η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων περιορίζεται με την προσκόμιση στοιχείων από πώληση άλλου περιουσιακού στοιχείου ή λήψη δωρεάς ή γονικής παροχής ή κερδών λαχείων ή υπόλοιπα εισοδημάτων προηγούμενων ετών.
18. Οι μισθωτοί που έχουν εισόδημα και από ελευθέριο επάγγελμα πρέπει να γνωρίζουν ότι το δεύτερο εισόδημά τους υπολογίζεται λογιστικά, δηλαδή έσοδα μείον δαπάνες και συμπληρώνεται το έντυπο Ε3. Έχουν τη δυνατότητα αυτορρύθμισης για τη χρήση του 2009 προκειμένου να αποφύγουν μελλοντικό έλεγχο.
19. Όσοι έχουν ακίνητα, ακόμα κι αν είναι ανήλικα παιδιά, πρέπει να έχουν δικό τους ΑΦΜ.
20. Κάθε δαπάνη πρέπει να συνοδεύεται από το αντίστοιχο δικαιολογητικό. Επισυνάψτε τα δικαιολογητικά αγοράς όπως τιμολόγια για αγορά αυτοκινήτου, φωτοαντίγραφο συμβολαίου αγοράς ακινήτου κ.λπ.
Οι προθεσμίες για μισθωτούς- συνταξιούχους

Λήγοντας ΑΦΜ
Προθεσμία
1
20 Μαΐου
2
25 Μαΐου
3
27 Μαΐου
4
31 Μαΐου
5
2 Ιουνίου
6
4 Ιουνίου
7
8 Ιουνίου
8
10 Ιουνίου
9
14 Ιουνίου
10-20-30-40-50
16 Ιουνίου
60-70-80-90-00
(και όσοι δεν έχουν ΑΦΜ)
18 Ιουνίου

Οι δαπάνες που μειώνουν τον φόρο
1.
Για δεξιώσεις γάμων, βαφτίσεων, παροχή υπηρεσιών επισκευής κλιματισμού και εξαερισμού, διαιτολόγους, διατροφολόγους, σχολές πολεμικών τεχνών, σχολές χορού και ρυθμικής, ομοιοπαθητικούς ιατρούς, ταβέρνες, εστιατόρια, καφετέριες, ελαιοχρωματιστές και γενικά επαγγέλματα που αφορούν επισκευή και συντήρηση κατοικιών, λογοθεραπευτές, μεσίτες ακινήτων, ωδεία, γυμναστήρια, κολυμβητήρια, κομμωτήρια, μασάζ.
ΕΚΠΤΩΣΗ
Δαπάνη έως €20.000, από την οποία το 40% αφαιρούνταν από το εισόδημα με αποτέλεσμα το μέγιστο ποσό έκπτωσης από το εισόδημα να είναι €8.000 και το μέγιστο ποσό έκπτωσης από τον φόρο €3.200.
2. Δωρεές προς αθλητικά σωματεία
ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπίπτουν από το εισόδημα, με παρακράτηση φόρου μόνο 10% για ποσά άνω των €2.950. 3. 3. Ασφάλιστρα
ΕΚΠΤΩΣΗ
Από το εισόδημα εκπίπτει ποσό έως €1.200 ανά νοικοκυριό (μέγιστη έκπτωση φόρου €480 με την ισχύουσα κλίμακα)
4. Δωρεές χρηματικών ποσών σε Δημόσιο, ΟΤΑ, ιερούς ναούς και χορηγίες σε πολιτιστικά νομικά πρόσωπα
ΕΚΠΤΩΣΗ
Έκπτωση από το εισόδημα
5. Τόκοι στεγαστικών δανείων
ΕΚΠΤΩΣΗ
Δάνεια έως 31/12/1999: έκπτωση τόκων 100% από το εισόδημα Δάνεια από 1/1/2000 έως 31/12/2002: έκπτωση τόκων 100% από το εισόδημα για ακίνητα έως 120 τ.μ.
Δάνεια από 1/1/2003 έως 31/12/2008: έκπτωση 20% από τον φόρο για ακίνητα έως 120 τ.μ. και για ποσό δανείου έως €200.000.
Διατηρούνται οι εκπτώσεις έως
το 2002 ως έχουν και για τα νέα δάνεια αφαιρείται 20% των τόκων από τον φόρο.
Για στεγαστικά δάνεια που συνήφθησαν
από 1/1/2009 διπλασιάστηκε από 20% σε 40% το ποσοστό των δεδουλευμένων τόκων, το οποίο αφαιρείται από τον φόρο εισοδήματος.
Το μέτρο αφορά όλες τις κατοικίες
(α΄, β΄ και εξοχική κατοικία) με επιφάνεια μέχρι 200 τ.μ. και στεγαστικό δάνειο έως €350.000. Ισχύει για τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί από 1/1/2009 και το τέλος του 2010 και για όλη τη διάρκειά τους
6. Εγκατάσταση φυσικού αερίου ή αγορά ηλιακών συλλεκτών
ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπίπτει από το εισόδημα το 20% της δαπάνης έως το ποσό των €700 (μέγιστη έκπτωση φόρου €280)
7. Παροχή νομικών συμβουλών από δικηγόρους εκτός των παραστάσεών τους σε συμβόλαια ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπτωση 100% από εισόδημα
8. Εξοδα γιατρών
ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπτωση 100% από εισόδημα
9. Ενοίκια κύριας κατοικίας ή παιδιών που σπουδάζουν
ΕΚΠΤΩΣΗ
20% της δαπάνης αφαιρείται από τον φόρο έως το ποσό των €1.200
10. Φροντιστήρια
ΕΚΠΤΩΣΗ
20% της δαπάνης αφαιρείται από τον φόρο έως το ποσό των €1.200
Προσοχή στα τεκμήρια διαβίωσης και στο πόθεν έσχες
Ήδη μετρά αντίστροφα ο χρόνος για τα τεκμήρια όπως τα γνωρίζαμε μέχρι πρότινος, καθώς οι φετινές δηλώσεις είναι οι τελευταίες που υποβάλλονται με βάση τα παλιά, ηπιότερα τεκμήρια. Έτσι, για τελευταία χρονιά, τα τεκμήρια αφορούν μόνο όσους:
– Κατοικούν σε κύρια κατοικία πάνω από 200 τ.μ. η οποία είναι ιδιόκτητη ή μισθωμένη.
– Διαθέτουν δευτερεύουσα ή μισθωμένη κατοικία πάνω από 150 τ.μ.
– Έχουν αυτοκίνητο, η εργοστασιακή αξία του οποίου υπερβαίνει τα 50.000 ευρώ.
– Είναι ιδιοκτήτες σκάφους αναψυχής με προσωπικό ή μήκους άνω των 10 μέτρων.
– Διαθέτουν αεροσκάφος ή ελικόπτερο.
– Έχουν στην κατοικία τους ή το εξοχικό τους εσωτερική ή εξωτερική πισίνα.
Το τεκμήριο που «καίει»
Όπως αναφέρεται και στα SΟS της δήλωσης, από τα τεκμήρια διαβίωσης αυτό που «καίει» τους φορολογουμένους είναι το τεκμήριο κατοικίας, καθώς μεγάλος αριθμός φορολογουμένων πέφτει κάθε χρόνο στην παγίδα του. Στην περίπτωση αυτή, τεκμήριο αποτελεί- και μάλιστα πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή 2- το ετήσιο τεκμαρτό ή καταβαλλόμενο μίσθωμα για ιδιοκατοικούμενη ή μισθωμένη κύρια κατοικία άνω των 200 τ.μ. Βάση για το τεκμαρτό μίσθωμα της ιδιοκατοικούμενης κύριας κατοικίας άνω των 200 τ.μ. αποτελούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
Ποιοι ελέγχονται με πόθεν έσχες
Σε έλεγχο του πόθεν έσχες υπάγονται όσοι:
– Αγοράζουν ακίνητα εκτός από πρώτη κατοικία μέχρι 120 τετραγωνικά μέτρα.
– Ανεγείρουν οικοδομές εκτός από πρώτη κατοικία μέχρι 120 τετραγωνικά μέτρα.
– Κατασκευάζουν πισίνες.
– Αγοράζουν αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, σκάφη, αεροσκάφη, ελικόπτερα, ανεξάρτητα από κυβισμό. Εξαιρούνται τα ειδικά διασκευασμένα για αναπήρους.
– Αγοράζουν κινητά πράγματα αξίας άνω των 5.000 ευρώ.
– Κάνουν δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες χρηματικών ποσών άνω των 300 ευρώ με εξαίρεση αυτές προς το Δημόσιο.
– Χορηγούν δάνεια σε ιδιώτες. Εξοφλούν δάνεια ή πιστώσεις.
Πώς να αποφύγετε τα συνηθέστερα λάθη στη συμπλήρωση του Ε1
Αν έχετε χωρίσει, διαγράψτε τον ΑΦΜ της πρώην συζύγου. Είναι ένα από τα συνηθέστερα λάθη στο οποίο υπέπεσαν πέρυσι 8.926 φορολογούμενοι που ενώ ήταν σε διάσταση με τη σύζυγό τους και άρα υπέβαλαν χωριστές δηλώσεις, άφησαν τον ΑΦΜ στον πρώτο πρώτο πίνακα της δήλωσης.
Μπέρδεμα ο δήμος. Επίσης στον πίνακα 1 ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει τον δήμο όπου είναι εγγεγραμμένος στις 31-12-2009, δηλαδή στον δήμο από τον οποίο παίρνει πιστοποιητικά και όχι τον δήμο κατοικίας.
Προσοχή στα τεκμήρια. Κλασικό λάθος στον πίνακα 5 όπου δηλώνονται οι τεκμαρτές δαπάνες, η ελλιπής δήλωση στοιχείων σχετικά με την επιφάνεια κύριας και δευτερεύουσας κατοικίας. Πέρυσι 10.732 φορολογούμενοι συμπλήρωσαν από ποσοστά συνιδιοκτησίας έως μήνες χρήσης δευτερεύουσας κατοικίας αλλά ξέχασαν να βάλουν το βασικότερο: τα τετραγωνικά. Αποτελεί κλασική περίπτωση για να δεχθείτε κλήση από την Εφορία για διορθώσεις.
Ο πιο… καλός πίνακας. Είναι ο πίνακας 7 όπου δηλώνονται τα ποσά των δαπανών που αφαιρούνται από το εισόδημα ή από τον φόρο. Τα μάτια τους 14 θα πρέπει να έχουν οι φορολογούμενοι ιδίως κατά τη συμπλήρωση της ένδειξης 9 που αφορά τους τόκους στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας ή για δάνεια που έχουν συναφθεί από 1-1-2009 για απόκτηση και άλλων κατοικιών. Για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1-1-2003 και μετά, υπάρχει ανώτατο όριο δανείου ή συνόλου δανείων 200.000 ευρώ, ενώ για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1-1-2009 υπάρχει ανώτατο όριο 350.000 και για τους δύο συζύγους, μέχρι το ύψος του οποίου λαμβάνονται υπόψη για μείωση του φόρου.
Για τον λόγο αυτό, πρέπει να συμπληρώνονται για τα δάνεια αυτά και οι κωδικοί 069-070 και 029-030 αντίστοιχα για το συνολικό ποσό των δανείων που έχει λάβει ο κάθε σύζυγος για την απόκτηση της πρώτης κατοικίας. 16.768 φορολογούμενοι ενώ συμπλήρωσαν τους κωδικούς 055 και 056 με τα ποσά των τόκων για συμβάσεις δανείων που συνάφθηκαν μετά την 1-1-2003, δεν συμπλήρωσαν τους κωδικούς 069-070 με τα συνολικά ποσά των δανείων και μετά έτρεχαν για διορθώσεις.
Άλλο ο φόρος που παρακρατήθηκε, άλλο ο φόρος που αναλογεί. Ο φόρος που παρακρατήθηκε μπαίνει στους κωδικούς 313-314 και ο φόρος που αναλογεί στους κωδικούς 315-316. Πέρυσι 10.654 φορολογούμενοι μπερδεύτηκαν και δήλωσαν τον φόρο που αναλογεί στον κωδικό 917 που αφορά τα ειδικώς φορολογούμενα εισοδήματα για… βουλευτές. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στο γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,5%.

ΠΗΓΗ: Τα Νέα