Σαφή προειδοποίηση ότι η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της οικονομίας κρέμεται από μία κλωστή και πως επίκειται εξονυχιστικός έλεγχος τον Οκτώβριο έστειλε χθες η Fitch, ο μοναδικός εκ των τριών οίκων αξιολόγησης που ακόμη δεν έχει υποβαθμίσει τα ελληνικά ομόλογα στην κατηγορία των «σκουπιδιών» (junk). Εν τω μεταξύ, ολοκληρώνεται αύριο η ενδιάμεση αξιολόγηση της οικονομίας από την τρόικα που δίνει πλέον «ραντεβού» με την κυβέρνηση τον Οκτώβριο για την τελική αξιολόγηση, από την οποία θα κριθεί η εκταμίευση της τρίτης δόσης από το δάνειο των 110 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα.
Θετικές ενδείξεις για μεταστροφή του κλίματος στην αγορά για τα ελληνικά ομόλογα καταγράφηκαν πάντως χθες με 15 γερμανικές τράπεζες που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg να προβλέπουν ραγδαία αποκλιμάκωση στο κόστος δανεισμού στην περιφέρεια της Ευρωζώνης εντός της προσεχούς διετίας, ενώ συστάσεις για αγορά ελληνικών ομολόγων κάνουν HSBC, Societe Gene­rale και Goldman Sac­hs. «Η Ελλάδα κρατιέται στο investment grade (ομόλογα προς επένδυση) από ένα δάχτυλο» δήλωσε σε συνέντευξή του στο Reuters, ο Chris Pryce αναλυτής της Fitch επικεφαλής για την Ελλάδα.
Πρόσθεσε δε πως όλα τα προβλήματα που έχουν εντοπιστεί, βρίσκονται σήμερα εδώ και προειδοποίησε πως το κλιμάκιο της Fitch του οποίου ηγείται ο ίδιος θα κάνει εξονυχιστικό έλεγχο τον Οκτώβριο που επισκέπεται την Αθήνα, όπως έχει αποκαλύψει η «Η».
Δαπάνες
Εντοπίζοντας ως κινδύνους τις δαπάνες στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των συγκοινωνιών και των νοσοκομείων ο κ. Pryce δηλώνει πως η κυβέρνηση είναι συνεπής με τα συμφωνηθέντα με την τρόικα αλλά τονίζει πως «το να κάνεις το σωστό δεν σημαίνει απαραίτητα πως μπορείς να υπερβείς τα τεράστια οικονομικά προβλήματα».
Σημειώνει παράλληλα πως ο διεθνής οίκος δεν θα απογοητευθεί εάν φέτος δεν πιάσουμε τον στόχο για το έλλειμμα για ένα εύρος της τάξης του 0,1% – 0,2% του ΑΕΠ αλλά ξεκαθαρίζει εμμέσως πλην σαφώς πως αυτό είναι το μάξιμουμ της απόκλισης που θα γίνει ανεκτή, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση θα το καταφέρει. Xθες το απόγευμα, σε σύσκεψη του υπουργού Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου με την τρόικα, η οποία είχε διαδοχικές συναντήσεις με στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αλλά και τον γενικό γραμματέα του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμώνων κ. Γ. Ζανιά, έγινε ο πρώτος απολογισμός της ενδιάμεσης αξιολόγησης που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη από τις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, με επίκεντρο την κατάρτιση του προσχεδίου του νέου προϋπολογισμού το οποίο κατατίθεται στη Βουλή τη Δευτέρα 4 Οκτωβρίου.
Μεγάλα «αγκάθια» παραμένουν η σοβαρή υστέρηση στα έσοδα, με την τρόικα να πιέζει για παρεμβάσεις στο σκέλος των δαπανών, η προώθηση των μεταρρυθμίσεων και η αύξηση της ρευστότητας στην αγορά, καθώς Ε.Ε. και ΔΝΤ εμφανίζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι για την κατάσταση στην πραγματική οικονομία.
Υπό το βάρος των σοβαρών αμφιβολιών που διατηρεί η τρόικα για την αποτελεσματικότητα των προωθούμενων ρυθμίσεων για την περαίωση και τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, ανοικτό είναι το ενδεχόμενο νέων μέτρων στο σκέλος των δαπανών, με αιχμή περαιτέρω περικοπές στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Στην πρώτη γραμμή των συστάσεων της τρόικας είναι η ανάγκη για ουσιαστικό έλεγχο των δαπανών σε ΔΕΚΟ, ΟΤΑ, ταμεία και νοσοκομεία, το 2011, ώστε να μην απειληθεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του σχεδίου δημοσιονομικής εξυγίανσης, η άμεση προώθηση των μεταρρυθμίσεων ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο η Ελλάδα να βουλιάξει σε πολύ βαθιά ύφεση, ακυρώνοντας στην πράξη την προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Οι δαπάνες και τα έσοδα των ασφαλιστικών Ταμείων καθώς και η ολοκλήρωση των αλλαγών σε εργασιακό και ασφαλιστικό, με βάση τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και αποτυπωθεί στο Μνημόνιο, βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο της συνάντησης της τρόικας με την Λ. Κατσέλη και Γ. Κουτρουμάνη. Η επίτευξη των στόχων για έλλειμμα και χρέος φέτος αλλά και η δημιουργία εκείνων των συνθηκών που θα διασφαλίσουν την ανάκαμψη της οικονομίας το συντομότερο δυνατό, θα κρίνουν επί της ουσίας το πόσο γρήγορα η Ελλάδα θα καταφέρει να εκδώσει ομόλογο, με όσο το δυνατό πιο λογικό κόστος.
«Plan B»
Μεγάλο στοίχημα είναι αυτό να συμβεί μέσα στο 2011, κάτι όμως που η τρόικα θεωρεί ιδιαίτερα δύσκολο στην παρούσα φάση, όπως αποκάλυψε η «Η» το Σάββατο και στο πλαίσιο αυτό σε Φραγκφούρτη, Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον εντείνονται οι διαβουλεύσεις για το «plan B», δηλαδή, για το τι θα συμβεί εάν οι αγορές δεν ανοίξουν για την Ελλάδα. Δημοσίευμα του Reuters επικαλούμενο πηγή κοντά στο Road show που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα Ε.Ε. και ΔΝΤ διαβεβαίωσαν πως δεν θα εγκαταλείψουν την Ελλάδα μετά το 2013 εάν η χώρα ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις αλλά δεν καταφέρει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη της αγοράς.
Σύμφωνα με πηγή κοντά στο roadshow, οι αξιωματούχοι της τρόικας ερωτήθηκαν για το τι θα συμβεί μετά το 2013, σε περίπτωση που η Ελλάδα ανταποκριθεί πλήρως στις υποχρεώσεις της για μείωση του ελλείμματος, αλλά δεν καταφέρει να πείσει τις αγορές, και απάντησαν: «Σε αυτή την περίπτωση δεν θα αφήσουμε την Ελλάδα μόνη, δεν θα την εγκαταλείψουμε», χωρίς όμως να αναφερθούν σε χρονική επέκταση του υπάρχοντος προγράμματος, ή στην κατάρτιση νέου όπως τονίζει η ίδια πηγή… «Πιστεύουμε ότι η Ελλάδα θα ικανοποιήσει τους στόχους και οι αγορές θα πειστούν, αλλά αν εν τέλει οι αγορές δεν πειστούν… θα πρέπει να δούμε ποια είναι η κατάλληλη λύση», φέρεται να είπαν οι αξιωματούχοι στους επενδυτές, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Συστάσεις για αγορά ελληνικών ομολόγων
Από HSBC, Societe Generale και Goldman Sachs
Την αγορά ελληνικών ομολόγων συστήνουν HSBC, Societe Generale και Goldman Sachs. Την ίδια ώρα χθεσινή δημοσκόπηση του Bloomberg, μεταξύ 15 τραπεζών που διαπραγματεύονται απευθείας με το γερμανικό δημόσιο για τις εκδόσεις κρατικών ομολόγων, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα χειρότερα σε ό,τι αφορά την κρίση χρέους στην Ευρώπη είναι παρελθόν. Προβλέπει παράλληλα ραγδαία πτώση των επιτοκίων δανεισμού εντός της προσεχούς διετίας.
Ειδικότερα, HSBC και Goldman Sachs συστήνουν αγορά 30ετών ελληνικών κρατικών ομολόγων, καθώς η τιμή έχει υποχωρήσει κοντά στο 50% της ονομαστικής αξίας. Παράλληλα η Societe Generale συνιστά αγορά 3ετών ελληνικών τίτλων, εκτιμώντας ότι το ράλι στα 2ετή ομόλογα θα επεκταθεί και στις μεγαλύτερες διάρκειες. Στη δημοσκόπηση του Bloomberg προβλέπεται, μεταξύ άλλων, διαμόρφωση του spread φέτος στις 809 μονάδες βάσης, ενώ για το 2011 εκτιμούν ότι θα περιορισθεί στις 638 μονάδες. Σημαντική αποκλιμάκωση αναμένουν και για τα spreads Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία.