Μνημόνιο για δικηγόρους, μηχανικούς

Σαρωτικές αλλαγές έρχονται για μηχανικούς και δικηγόρους, βάσει του… μνημονίου που έχει έτοιμο η κυβέρνηση για το άνοιγμα των επαγγελμάτων τους, το οποίο αποτελεί «πιλότο» για τις ανατροπές στο καθεστώς λειτουργίας των φαρμακείων.
Επί της ουσίας το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους ξεκινά από μηδενική βάση, καθώς καταργείται όλο το πλέγμα των διατάξεων από το 1923 μέχρι και σήμερα. Πιο αναλυτικά, η κυβερνητική πρόταση την οποία φέρνει σήμερα στο φως το «Εθνος», μεταξύ των άλλων, περιλαμβάνει:
Για τους δικηγόρους καταργούνται οι γεωγραφικοί περιορισμοί και μπορούν να δικηγορούν σε όλες τις περιφέρειες, παρέχονται διευκολύνσεις για τις δικηγορικές εταιρείες και οι ελάχιστες αμοιβές δίνουν τη θέση τους σε ένα σύστημα «νομίμων αμοιβών» και «ποσών αναφοράς», το οποίο θα διασφαλίζει τις κρατήσεις για τα ασφαλιστικά ταμεία και τους δικηγορικούς συλλόγους.
Για τους μηχανικούς καταργείται η κατώτατη αμοιβή και θεσπίζεται η ελεύθερη διαπραγμάτευση των μηχανικών με τους πολίτες, ενώ παράλληλα εισάγεται η «τιμή αναφοράς», η οποία δεν θα σχετίζεται άμεσα με την αμοιβή, αλλά θα διασφαλίζει τις ασφαλιστικές εισφορές. Οι ευρείας κλίμακας αλλαγές στους δύο αυτούς επαγγελματικούς κλάδους αποτελούν προάγγελο ανάλογης έντασης ανατροπών και στους φαρμακοποιούς.
Οι κυβερνητικές προτάσεις συζητήθηκαν χθες σε δύο συσκέψεις που πραγματοποιήθηκαν στο υπουργείο Οικονομικών. Αρχικά ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο υπ. Υποδομών Δημήτρης Ρέππας και η υπ. Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη συναντήθηκαν με αντιπροσωπεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
Στη συνέχεια ο κ. Παπακωνσταντίνου και ο υπουργός Δικαιοσύνης Χάρης Καστανίδης είδαν εκπροσώπους των δικηγορικών συλλόγων. Οι υπουργοί τούς παρουσίασαν ένα προσχέδιο του νομοσχεδίου, το οποίο, όπως δήλωσε αργά το βράδυ ο κ. Παπακωνσταντίνου, αναμένεται την ερχόμενη εβδομάδα να εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκδηλώθηκαν αντιδράσεις από τους εκπροσώπους και των δύο κλάδων και είναι πολύ πιθανό το ενδεχόμενο απεργιακών κινητοποιήσεων. Ηδη στην επαρχία (κυρίως στην Πελοπόννησο) οι δικηγόροι απέχουν για την άρση των γεωγραφικών περιορισμών.
ΣΥΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΥΠ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΔΙΑΖΟΜΕΝΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ
Τέλος γεωγραφικοί περιορισμοί και ελάχιστες αμοιβές
Την πλήρη κατάργηση των γεωγραφικών περιορισμών, ώστε να μπορούν οι δικηγόροι να δραστηριοποιούνται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, προβλέπουν οι ρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση, ενώ παράλληλα καταργεί τις ελάχιστες αμοιβές, αντικαθιστώντας τις με ένα άλλο σύστημα ενδεικτικών αμοιβών, που φαίνεται να διασφαλίζει την καταβολή ποσών στα ασφαλιστικά ταμεία και στους δικηγορικούς συλλόγους, ώστε να μην κινδυνεύσουν με κατάρρευση.
Το νομοσχέδιο, που ετοίμασε το υπουργείο Οικονομικών, προβλέπει την έκδοση στο άμεσο μέλλον πολλών Προεδρικών Διαταγμάτων, που θα εξειδικεύσουν τα θέματα των αμοιβών, ενώ θα προσδιορίσουν και τις προϋποθέσεις, υπό τις οποίες θα επιτραπεί η διαφήμιση των δικηγόρων, που σήμερα απαγορεύεται και τιμωρείται ως πειθαρχικό παράπτωμα.
Σε χθεσινή σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών ανάμεσα στον υπουργό Γ. Παπακωνσταντίνου, στον υπουργό Δικαιοσύνης Χ. Καστανίδη, εκπροσώπους της συντονιστικής επιτροπής των δικηγορικών συλλόγων της χώρας και της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής που συγκρότησε το υπουργείο Οικονομίας, συζητήθηκαν αναλυτικά όλες οι σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις και κατέστη σαφές ότι θα υπάρξουν νέες διατάξεις που θα αφορούν τους δικηγόρους στο επικείμενο φορολογικό νομοσχέδιο, ώστε να εξασφαλισθεί πλήρως η δυνατότητα φορολόγησης «στην πηγή».
Οι δικηγόροι ξεκαθάρισαν «πάλι» ότι θεωρούν ως «κόκκινη γραμμή» τα ζητήματα των ελάχιστων αμοιβών (που εφαρμόζονται και σε άλλες χώρες) και των γραμματίων προείσπραξης και θα πάρουν θέση για τα νέα μέτρα σε Ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων υπό τον Δ. Παξινό την προσεχή Δευτέρα, χωρίς να αποκλείονται κινητοποιήσεις που ήδη έχουν ξεκινήσει σε μερικούς συλλόγους, κυρίως της Πελοποννήσου. Διαφοροποιήσεις υπάρχουν μεταξύ των συλλόγων για την κατάργηση των γεωγραφικών περιορισμών, καθώς οι περιφερειακοί σύλλογοι αντιδρούν στην προοπτική «επέλασης» μεγάλων δικηγορικών γραφείων των βασικών αστικών κέντρων.
Προβληματισμός διατυπώνεται και για το νέο σύστημα αμοιβών, καθώς οι ελάχιστες αμοιβές καταργούνται για να προσδιορίζονται με γραπτή πλέον (αντί προφορική) συμφωνία μεταξύ δικηγόρου και πελάτη.
Ωστόσο, όπου δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία, θα υπάρχουν «νόμιμες αμοιβές» που θα καθορίζονται στη λογική των ήδη ισχυουσών, που αποτελούν έτσι ουσιαστικά ενδεικτικές αμοιβές. Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης και «ποσά αναφοράς» διασφαλίζοντας κρατήσεις για τα Ταμεία και τους συλλόγους.
Μαζί με την κατάργηση των γεωγραφικών περιορισμών, διευρύνονται και τα όρια δράσης των δικηγορικών εταιρειών, ενώ αυξάνονται τα πρόστιμα όσων δεν καταβάλλουν γραμμάτια προείσπραξης, που θα απειλούνται με χρηματική ποινή από 1.000 έως 20.000 ευρώ και με προσωρινή παύση 15 ημερών έως 6 μηνών.
Οι δικηγόροι προβληματίζονται, επειδή οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν τη δυνατότητα της πολιτείας να τροποποιήσει το τελευταίο ισχύον τιμολόγιο του 2007 με Προεδρικό Διάταγμα, που μπορεί να εκδώσει η κυβέρνηση μόνη της, εάν δεν γνωμοδοτήσει η Ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων εντός διμήνου. Στο σχέδιο προβλέπεται για τις «νόμιμες αμοιβές», πως με ΠΔ μπορεί να οριστεί ότι το ποσοστό θα μικραίνει όσο μεγαλώνει η χρηματική αποτίμηση του αντικειμένου της δίκης.
Πάντως, προβλέπεται η «απελευθέρωση» των δικηγορικών αμοιβών για τον έλεγχο τίτλων στα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων και για τη σύνταξη ιδιωτικών ή σχεδίων δημοσίων εγγράφων για δικαιοπραξίες, ενώ καταργούνται και οι προκαθορισμένες αμοιβές για εξώδικες εργασίες και πράξεις. Τις ρυθμίσεις που προτείνει το υπουργείο Οικονομικών θα μελετήσουν τις επόμενες μέρες τα διοικητικά συμβούλια των επιμέρους συλλόγων.
ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
Το νέο φορολογικό καθεστώς
Σημαντικές αλλαγές έγιναν και στο φορολογικό καθεστώς του δικηγορικού επαγγέλματος.
Ετσι, αποδείξεις παροχής υπηρεσιών, ανεξαρτήτως εάν εισπράξουν ή όχι την αμοιβή τους, υποχρεούνται να εκδίδουν στους πελάτες τους οι δικηγόροι και γενικά όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου 2011 οι δικηγόροι επαγγελματίες υποχρεούνται να εκδίδουν απόδειξη με την ολοκλήρωση της παροχής των υπηρεσιών τους και όχι με την πληρωμή των αμοιβών τους.
Μάλιστα, όλα τα φορολογικά στοιχεία αξίας άνω των 1.500 ευρώ, που θα εκδίδονται για την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες, θα εξοφλούνται αποκλειστικά μέσω τραπεζών, με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες και με επιταγές.
Ειδικά για αποδείξεις παροχής υπηρεσιών από δικηγόρους προς επιτηδευματίες που περιλαμβάνουν τις προβλεπόμενες ελάχιστες αμοιβές, για τις οποίες εκδίδονται τα αντίστοιχα γραμμάτια προείσπραξης από τους δικηγορικούς συλλόγους, δεν απαιτείται η εξόφληση των ποσών μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγή, δεδομένου ότι ο έλεγχος της απόδειξης της συναλλαγής διασφαλίζεται από τα εκδοθέντα γραμμάτια προείσπραξης. Στις περιπτώσεις, όμως, που η αμοιβή του δικηγόρου υπερβαίνει την ελάχιστη και το υπερβάλλον ποσό είναι 3.000 ευρώ και άνω, η εξόφληση του επιπλέον ποσού από τον λήπτη της απόδειξης γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με επιταγή.
Πιο συγκεκριμένα, με τη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών για τις νέες φορολογικές υποχρεώσεις των δικηγόρων, που εξειδικεύει τον νόμο 3842/2010 (ΦΕΚ 58 Α’), ισχύουν μεταξύ των άλλων τα ακόλουθα:
– Με την παράγραφο 9 του άρθρου 6 του προαναφερόμενου νόμου τροποποιήθηκε ο χρόνος κτήσης του εισοδήματος από υπηρεσίες ελευθερίου επαγγέλματος και από 1.1.2011 χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο παρασχέθηκαν οι σχετικές υπηρεσίες, αντί του χρόνου κτήσης του εισοδήματος με την είσπραξη των αμοιβών που ίσχυε μέχρι 31.12.2010.
– Με την παράγραφο 22 του άρθρου 19 εναρμονίστηκε ο χρόνος έκδοσης των αποδείξεων παροχής υπηρεσιών από τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα με τον χρόνο κτήσης του εισοδήματος.
– Με την παράγραφο 3 του άρθρου 62 καταργήθηκε η απαλλαγή από τον φόρο προστιθέμενης αξίας των υπηρεσιών των δικηγόρων και από 1.7.2010 οι υπηρεσίες αυτές υπάγονται σε ΦΠΑ με τον κανονικό συντελεστή (23%).
Από μηδενική βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους μηχανικούς
Θεσπίζεται «τιμή αναφοράς» για να  διασφαλιστούν οι ασφαλιστικές εισφορές
Από μηδενική βάση θέτει το υπουργείο Οικονομικών το νέο θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει το επάγγελμα του μηχανικού, αφού αναμένεται να καταργηθεί όλο το πλέγμα των διατάξεων από το 1923 μέχρι σήμερα. Η κατώτατη αμοιβή καταργείται για όλα τα ιδιωτικά και δημόσια έργα και θεσμοθετείται η ελεύθερη διαπραγμάτευση του πολίτη με τον μηχανικό.
Θεσπίζεται «τιμή αναφοράς», μια νόμιμη αμοιβή στη βάση της οποίας θα υπολογίζονται οι ασφαλιστικές κρατήσεις και οι εισφορές υπέρ Ταμείων, Επιμελητηρίων, φορέων. Τροποποιείται επίσης η διαδικασία καταβολής της αμοιβής του μηχανικού που ισχύει σήμερα (κατάθεση της αμοιβής σε συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό).
Τα σχέδια της κυβέρνησης συναντούν την οξεία αντίδραση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, το οποίο ετοιμάζεται για κινητοποιήσεις. Σήμερα συγκαλείται ευρεία σύσκεψη όλων των συλλόγων των μηχανικών, ώστε να αποφασιστεί η πορεία του κλάδου. Ως πρώτο βήμα αναμένεται μπλοκάρισμα των δημοπρασιών την ερχόμενη εβδομάδα, όπως επίσης και το κλείσιμο του Ταμείου των μηχανικών, του ΤΣΜΕΔΕ, για μία ημέρα. Οι κινητοποιήσεις θα είναι έντονες, αλλά δεν θα ταλαιπωρήσουν τους πολίτες, δήλωσε στο «Εθνος» ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης. Θα έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα, καθώς θα επιδιωχθεί να αποκαλυφθεί ο κλειστός χαρακτήρας επαγγελμάτων και «καρτέλ» που τώρα «βρίσκονται στο απυρόβλητο». Οι μηχανικοί πιστεύουν πως επιλεκτικά ανοίγονται κάποια «κλειστά» επαγγέλματα και οι στόχοι δεν είναι αυτοί που επικαλείται η κυβέρνηση. «Δεν υπάρχει αίσθηση δικαίου» τόνισε ο κ. Σπίρτζης.
Παρ’ όλα αυτά το ΤΕΕ θα συνεχίσει τον διάλογο, επιδιώκοντας την ασφάλεια των κατασκευών και του πολίτη, καθώς και την εξασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, όπως αναφέρεται σχετικά. Την ερχόμενη εβδομάδα το ΤΕΕ θα παραδώσει τις παρατηρήσεις του κατά τη νέα σύσκεψη που έχει προγραμματιστεί στο υπουργείο Οικονομικών. Ταυτόχρονα βρίσκεται σε συνεχή συζήτηση με τους αρμόδιους υπουργούς Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Δημήτρη Ρέππα και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Τίνα Μπιρμπίλη.
Κατά τη χθεσινή σύσκεψη ο επικεφαλής του ΤΕΕ έθεσε ζητήματα που απασχολούν αυτή τη στιγμή τον κλάδο των μηχανικών και των μελετητών, όπως η καθυστέρηση εκ μέρους του Δημοσίου των πληρωμών εκτελεσμένων εργασιών.

ΠΗΓΗ: Έθνος