Ο… εντονότερος πονοκέφαλος του οικονομικού επιτελείου από το μέτωπο των εσόδων προέρχεται από τις εισπράξεις του ΦΠΑ, οι οποίες στο πρώτο τετράμηνο του έτους αυξήθηκαν μόλις κατά 0,3%, ενώ ο ετήσιος στόχος με τα πρόσφατα μέτρα (διπλή αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ) διαμορφώνεται στο 14,5%. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα πρέπει μέχρι το τέλος του έτους το Δημόσιο να εισπράξει το ποσό των 13 δισ. ευρώ ή 1,6 δισ. ευρώ το μήνα, κάτι που θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολο λόγω της σημαντικής μείωσης της κατανάλωσης.
Εκτός από την ύφεση, στο υπουργείο Οικονομικών βλέπουν ότι και το «κίνημα των αποδείξεων», το οποίο στις αρχές του έτους βρισκόταν στην πρώτη γραμμή, αρχίζει να φθίνει. Κι αυτό γιατί όσοι έχουν χαμηλά εισοδήματα έχουν ήδη συλλέξει από τις αρχές του έτους τις αποδείξεις που απαιτούνται για την κάλυψη του αφορολογήτου ορίου, οπότε δεν αντιμετωπίζουν με τον ίδιο ζήλο τη συλλογή τους.
Από τον Ιούνιο τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο για το υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα αρχίσει να βγάζει χρήματα από τα ταμεία του, τουλάχιστον 480 εκατ. ευρώ κάθε μήνα μέχρι το τέλος του έτους, για να επιστρέψει στις επιχειρήσεις το ΦΠΑ που έχει παρακρατήσει από την αρχή του έτους. Μάλιστα, οι αγρότες θα εισπράξουν αυξημένες επιστροφές λόγω της αύξησης του συντελεστή από το 7% στο 11%.
Αρνητικά είναι και τα μηνύματα που φθάνουν στο υπουργείο Οικονομικών από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υπέβαλαν αυτόν τον μήνα οι μεγάλες επιχειρήσεις (Α.Ε., ΕΠΕ, τράπεζες), καθώς δείχνουν ότι ο φόρος νομικών προσώπων είναι μειωμένος τουλάχιστον 20% σε σχέση με πέρυσι. Μάλιστα, όπως σημειώνει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, οι απώλειες από το φόρο αυτό δεν αποκλείεται να φθάσουν το 1 δισ. ευρώ.
Ρυθμίσεις – έσοδα
Στο υπουργείο Οικονομικών περιμένουν ενίσχυση των εσόδων από:
1. Τις ευνοϊκές ρυθμίσεις για όσους έχουν εκκρεμότητες με την εφορία. Σήμερα λήγει κανονικά η προθεσμία για την υποβολή δηλώσεων φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ από όσους είχαν «ξεχάσει» να τις υποβάλλουν ή είχαν υποβάλλει ανακριβείς δηλώσεις. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθεί ολιγοήμερη παράταση.
2. Την εφαρμογή των αυστηρότερων μέτρων κατά της φοροδιαφυγής που ισχύουν από αύριο 1η Ιουνίου (λουκέτα και ποινή φυλάκισης για όσους δεν εκδίδουν αποδείξεις, επιτόπου πρόστιμα κ.λπ.).
3. Τη νέα αύξηση από την 1η Ιουλίου των συντελεστών ΦΠΑ και την επέκταση του φόρου σε δικηγόρους, συμβολαιογράφους, κλινικές, διαγνωστικά κέντρα κ.λπ. από την ίδια ημερομηνία.
4. Την είσπραξη του ΕΤΑΚ και του νέου φόρου ακίνητης περιουσίας. Αυτή τη στιγμή βρίσκονται στον αέρα έσοδα πάνω από 1,2 δισ. ευρώ. Σε εκκρεμότητα είναι περίπου 600 εκατ. ευρώ από το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων του 2008 και του 2009, κάτι που σημαίνει ότι θα καθυστερήσει και η είσπραξη του νέου φόρου ακίνητης περιουσίας, αλλά και της σχετικής έκτακτης εισφοράς που φτάνει στα 680 εκατ. ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό μέχρι και σήμερα υπάρχουν 15.000 φορολογούμενοι στους οποίους δεν έχουν ακόμη σταλεί εκκαθαριστικά σημειώματα ΕΤΑΚ για το έτος 2008. Αυτό, όπως επισημαίνουν αρμόδιοι παράγοντες, οφείλεται στους εξής λόγους:
Για 1.286 ιδιοκτήτες ακινήτων έχουν μεν οριστικοποιηθεί τα εκκαθαριστικά αλλά θεωρήθηκαν «προβληματικά» και δεν απεστάλησαν, καθώς προέκυψαν πολύ υψηλά ποσά ΕΤΑΚ που θεωρήθηκαν αδύνατο να δικαιολογηθούν, ενώ σε πολλές περιπτώσεις έλειπαν σημαντικά στοιχεία για τον ορθό υπολογισμό της αξίας των οικοπέδων, όπως ο Συντελεστής Αξιοποίησης Οικοπέδου (ΣΑΟ).
Σε περίπου 5.000 ιδιοκτήτες εστάλησαν ειδοποιητήρια για να διορθώσουν τα στοιχεία των ακινήτων τους, αλλά αυτοί, για διάφορους λόγους, δεν τα παρέλαβαν.
Περίπου 5.000 ιδιοκτήτες για τους οποίους πραγματοποιήθηκε κανονικά η εκκαθάριση διαπιστώθηκε εκ των υστέρων ότι είχαν αποβιώσει.
Για τους υπόλοιπους περίπου 3.700 διαπιστώθηκαν ακραίες τιμές μεγεθών από την εισαγωγή των στοιχείων, ενώ ορισμένοι ήταν προστατευόμενα μέλη που είχαν δηλωθεί ήδη από τους υπόχρεους.
Για όσους από τους παραπάνω φορολογούμενους υπάρχει υποχρέωση καταβολής ΕΤΑΚ για το έτος 2008 θα πρέπει να υποβάλλουν ξανά το έντυπο Ε9 έτους 2008 έως και την 15η Ιουνίου 2010, προκειμένου να δηλώσουν από την αρχή σωστά την ακίνητη περιουσία τους. Για όσους απεβίωσαν υποχρέωση υποβολής εντύπων Ε9 έχουν οι κληρονόμοι.
Η υστέρηση των εσόδων σε αριθμούς
1,6 δισ. ευρώ τον μήνα πρέπει να μπουν στα Ταμεία των Εφοριών από την είσπραξη του ΦΠΑ για να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί.
480 εκατ. ευρώ θα χρειάζεται το Δημόσιο κάθε μήνα έως το τέλος του έτους για την επιστροφή ΦΠΑ που έχει παρακρατηθεί στις επιχειρήσεις. Δεδομένου μάλιστα ότι ο συντελεστής αυξήθηκε στο 11% από το 7%, οι επιστροφές αυτές αναμένονται αυξημένες.
20% θα είναι μειωμένα τα έσοδα από τον φόρο νομικών προσώπων σύμφωνα με τα στοιχεία που υπέβαλαν οι επιχειρήσεις.
Στον «αέρα» έσοδα 1,2 δισ. ευρώ από τους ιδιοκτήτες ακινήτων
Εκκρεμούν 15.000 ΕΤΑΚ του 2008.
Για το ΕΤΑΚ του 2009 η ΓΓΠΣ έχει επεξεργαστεί 939.000 έντυπα Ε9.
Με τα ΕΤΑΚ του 2009 η έκτακτη εισφορά στους μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων.
Αναμένεται η επιβολή του νέου Φόρου Ακίνητης Περιουσίας.
Εισπράξεις ΦΠΑ
+0,3% αύξηση εσόδων πρώτο τετράμηνο έναντι
+14,5% του ετήσιου στόχου, (με τη διπλή αύξηση των συντελεστών)
5,9 δισ. εισπράχθηκαν στο πρώτο τετράμηνο
13 δισ. θα πρέπει να εισπραχθούν μέχρι τέλος του 2010
50 ελεγκτές του ΔΝΤ στην Αθήνα
Στόχος ο έλεγχος των υπουργών για την αυστηρή εφαρμογή του μνημονίου
Περισσότερα από 50 στελέχη του ΔΝΤ εγκαθίστανται το επόμενο διάστημα στην Ελλάδα για να εποπτεύουν τους Έλληνες υπουργούς στην τήρηση του Προγράμματος Σταθερότητας. Τα στελέχη του ΔΝΤ που ασχολούνται με τη χώρα μας σε συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, θα ξεκινήσουν μια μεγάλη προσπάθεια για να ελέγξουν τις δαπάνες και να μειώσουν το έλλειμμα.
Στην Αθήνα θα βρεθεί η ομάδα που διαπραγματεύθηκε τη συμφωνία, επικεφαλής της οποίας θα είναι ο Πολ Τόμσεν για να συγγράψει την «ενδιάμεση έκθεση». Ταυτόχρονα θα έρθουν τα στελέχη που προσφέρουν τεχνική βοήθεια και η ομάδα των αξιωματούχων που ασχολούνται με τις ελληνικές τράπεζες και το Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Το Ταμείο σχεδιάζει σε συνεργασία με τον κ. Παπακωνσταντίνου τριετή προϋπολογισμό, ενώ ο επικεφαλής του «Ελληνικού Προγράμματος» θα επιδιώξει να βελτιώσει τον τρόπο κατάρτισης του προϋπολογισμού και θα εισηγηθεί τρόπους μείωσης των δαπανών. Ο επικεφαλής θα ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες. Ανάμεσα στους πολλούς υποψηφίους ξεχωρίζει ο Δανός Μπομπ Τράα, ο οποίος γνωρίζει την ελληνική οικονομία και πραγματικότητα. Στο ΔΝΤ πιστεύουν ότι οι μεγαλύτερες ελληνικές πληγές είναι ο νοσοκομειακός και ο ασφαλιστικός τομέας.

Τρεις φορές ακόμα θα… χτυπήσει φέτος η καμπάνα της Εφορίας για τους ιδιοκτήτες ακινήτων αφού μετά το ΕΤΑΚ 2008, αρχίζει εντός Ιουνίου η αποστολή των πρώτων εκκαθαριστικών για το ΕΤΑΚ 2009 και την έκτακτη εισφορά και έπεται η πληρωμή του Φόρου Κατοχής Ακίνητης Περιουσίας για το 2010.
O συνολικός λογαριασμός για τους φορολογούμενους φτάνει τα 1,860 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 180 εκατ. ευρώ αφορούν την έκτακτη εισφορά και 680 εκατ. ευρώ τον νέο ΦΜΑΠ.
Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων ολοκλήρωσε την πρώτη εκκαθάριση 939.000 δηλώσεων ΕΤΑΚ 2009 και αρχίζει εντός Ιουνίου την αποστολή σημειωμάτων ενώ δύο χρόνια μετά την επιβολή του τέλους από την προηγούμενη κυβέρνηση δεν έχει ξεμπερδέψει ακόμα με την εκκαθάριση του ΕΤΑΚ 2008. Έτσι, 15.000 φορολογούμενοι καλούνται για μία ακόμη φορά να υποβάλουν τη δήλωση στοιχείων ακινήτων Ε9 για το έτος 2008, έως τις 15 Ιουνίου. Πρόκειται για 1.286 φορολογούμενους για τους οποίους η ΓΓΠΣ έχει οριστικοποιήσει μεν τα ειδοποιητήρια αλλά αυτά κρίθηκαν «προβληματικά» καθώς εμφανίζουν ιδιαίτερα υψηλές τιμές ΕΤΑΚ και έτσι δεν εστάλησαν τα εκκαθαριστικά, 5.000 φορολογούμενους για τους οποίους εστάλησαν εκκαθαριστικά αλλά δεν… παρελήφθησαν, 5.000 εκκαθαριστικά τα οποία επέστρεψαν με την ένδειξη «πεθαμένος» και 3.714 δηλώσεις οι οποίες είτε εμφανίζουν ακραίες τιμές είτε έχουν λάθη που αφορούν κυρίως την εκκαθάριση ακινήτων προστατευομένων μελών που έχουν «μπερδευτεί» με τους υπόχρεους. Για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους θα επιχειρηθεί νέα εκκαθάριση, μετά την εκ νέου υποβολή του εντύπου Ε9.
Έρχεται ο ΦΜΑΠ
Το ΕΤΑΚ πληρώνεται για τελευταία φορά φέτος, αφού πρόσφατα η κυβέρνηση αντικατέστησε το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων με τον Φόρο Κατοχής Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Παράλληλα όμως επέβαλε και την έκτακτη εισφορά σε ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας πάνω από 400.000 ευρώ, γεγονός που μαζί με τις καθυστερήσεις είσπραξης του ΕΤΑΚ 2008 σημαίνει πως κάποιοι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για τα ακίνητά τους έως και τέσσερις φορές μέσα σε έναν χρόνο. Μετά την πληρωμή του ΕΤΑΚ 2008, σειρά παίρνει το ΕΤΑΚ 2009 που θα πληρωθεί μαζί με την έκτακτη εισφορά και θα ακολουθήσει η πληρωμή του νέου Φόρου Κατοχής.
Τα ραβασάκια
Το ΕΤΑΚ για το 2009 υπολογίζεται με συντελεστή 0,1% και με αφορολόγητο 100.000 ευρώ για τον άγαμο και 200.000 ευρώ για τον έγγαμο που προσαυξάνεται κατά 30.000 ευρώ για όσους έχουν από τρία παιδιά και πάνω. Τα ραβασάκια ΕΤΑΚ 2009 που αρχίζει να αποστέλλει η ΓΓΠΣ θα συνοδεύονται και από την έκτακτη εισφορά η οποία αφορά περισσότερους από 70.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. Όπως ορίζει ο σχετικός νόμος, «η έκτακτη εισφορά βεβαιώνεται και καταβάλλεται μαζί με το ενιαίο τέλος ακινήτων φυσικών προσώπων του έτους 2009». Η έκτακτη εισφορά επιβάλλεται σε φυσικά πρόσωπα με ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας πάνω από 400.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο και όχι σε οικογενειακό επίπεδο.
Αν για παράδειγμα ένας εκ των συζύγων έχει ακίνητη περιουσία 350.000 ευρώ και ο άλλος 250.000 ευρώ, κανένας εκ των δύο δεν θα πληρώσει εισφορά. Καμία επίπτωση στην έκτακτη εισφορά δεν έχει ο αριθμός των παιδιών. Για την έκτακτη εισφορά, το «αφορολόγητο» φτάνει στα 400.000 ευρώ και από το όριο αυτό και πάνω επιβάλλεται φόρος με συντελεστές από 0,1% έως και 0,9%. Στη συνέχεια ακολουθεί ο Φόρος Κατοχής Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας ο οποίος επιβάλλεται με συντελεστές από 0,1% έως και 1% κλιμακωτά, με αφορολόγητο όριο 400.000 ευρώ. Ειδικά για την τριετία 2010-2012 καθιερώθηκε και συντελεστής 2% για ακίνητη περιουσία άνω των 5 εκατ. ευρώ.

Μάχη με τον χρόνο άρχισαν να δίνουν εκατομμύρια μισθωτοί και συνταξιούχοι για την υποβολή των φορολογικών τους δηλώσεων. Έπειτα από διαδοχικές παρατάσεις, οι καταληκτικές προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2009 τρέχουν από τις 20 Μαΐου, ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου, και η τελευταία προθεσμία λήγει στις 18 Ιουνίου. Υπάρχει, βέβαια, και η επιλογή της ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης, με χρονικό περιθώριο έως τις 30 Ιουνίου ανεξαρτήτως ΑΦΜ. Η ροή των φορολογικών δηλώσεων δείχνει- όπως λένε εφοριακοί- ότι ακόμη μία χρονιά οι φορολογούμενοι αφήνουν τις προθεσμίες να τρέχουν και με τη σειρά τους… τρέχουν την τελευταία ώρα να προλάβουν για να αποφύγουν το πρόστιμο εκπρόθεσμης υποβολής που συνεπάγεται επιβαρύνσεις φόρου 1,5% επί του οφειλομένου για κάθε μήνα καθυστέρησης. Για τους φορολογουμένους της… τελευταίας στιγμής, το «Χρήμα» δημοσιεύει σήμερα έναν φορολογικό οδηγό με τις παγίδες αλλά και τα «τρικ» της δήλωσης που οδηγούν σε μικρότερο φόρο.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τη δήλωση
1. Φορολογική δήλωση υποβάλλουν όσοι έχουν ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα πάνω από 3.000 ευρώ. Ειδικά όσοι αποκτούν αποκλειστικά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες μέχρι 6.000 ευρώ δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση.
2. Αν είστε παντρεμένοι, γράψτε υποχρεωτικά και τα στοιχεία της συζύγου, ανεξάρτητα από το αν έχει εισοδήματα ή περιουσία, με την οποία υποβάλλετε κοινή δήλωση.
3. Όταν η δήλωση υποβάλλεται από εκπρόσωπο, αναγράφονται και τα δικά του στοιχεία.
4. Αν η σύζυγος δεν έχει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου αφήστε κενό το σχετικό τετραγωνίδιο (μη γράψετε αριθμό ταυτότητας).
5. Χωρισμένοι, άγαμοι, χήροι δεν σημειώνουν την ένδειξη έγγαμος.
6. Διαζευγμένοι υποβάλλουν ξεχωριστές δηλώσεις.
7. Με χωριστή δήλωση δηλώνονται από τους κληρονόμους τα εισοδήματα που απέκτησε ο αποβιώσας ή η αποβιώσασα μέχρι την ημερομηνία θανάτου.
8. Αν είστε νέος φορολογούμενος και υποβάλλετε για πρώτη φορά φορολογική δήλωση σημειώστε «Χ» στη λέξη «ΝΑΙ» στους κωδικούς 327-328 του πίνακα 2 του Ε1.
9. Αν μεταβλήθηκε η περιουσιακή σας κατάσταση ή άλλα στοιχεία του εντύπου Ε9 μην ξεχάσετε στον πίνακα 2 του εντύπου Ε1 να σημειώσετε «Χ» στη σχετική ένδειξη του κωδικού 617.
10. Προαιρετική η αναγραφή του αριθμού του κινητού τηλεφώνου.
11. Οι κωδικοί 305-306 που αφορούν το ΕΚΑΣ μεταφέρθηκαν από την πρώτη σελίδα και πήγαν στην τρίτη σελίδα στον πίνακα 6 της δήλωσης. Το ΕΚΑΣ είναι αφορολόγητο.
12. Οι φορολογούμενοι που πήραν το 2009 στεγαστικό δάνειο θα έχουν φέτος την ευκαιρία να μειώσουν τον φόρο με το παλαιό, ευνοϊκότερο καθεστώς. Ως έκπτωση αναγνωρίζεται το 40% των τόκων, ακόμη και αν το δάνειο αφορά απόκτηση δευτερεύουσας κατοικίας ή εξοχικού ή επαγγελματικής στέγης. Το ποσοστό μείωσης του φόρου υπολογίζεται στους τόκους που αντιστοιχούν στο τμήμα του δανείου ή του συνόλου των δανείων και των δύο συζύγων ώς 350.000 ευρώ. Εξαιρούνται τα νέα δάνεια για αποπληρωμή παλιών. Ομως από τις δηλώσεις του 2011 η έκπτωση περιορίζεται στο 20% για δάνειο μέχρι 200.000 ευρώ και αγορά πρώτης κατοικίας μέχρι 120 τ.μ.
13. Στις φετινές δηλώσεις, οι φορολογούμενοι έχουν τη δυνατότητα να προσκομίσουν αποδείξεις από κομμωτήρια, δεξιώσεις, ταβέρνες, εστιατόρια, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, σχολές χορού, γυμναστήρια, ωδεία κ.λπ. για να έχουν έκπτωση φόρου. Οι φορολογούμενοι μπορούν να προσκομίσουν αποδείξεις συνολικής αξίας έως 20.000 ευρώ για να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημα έως και κατά 8.000 ευρώ (σ.σ.: το 40% επί του ποσού των αποδείξεων που έχει συγκεντρωθεί). Από τις δηλώσεις του επόμενου έτους, η έκπτωση αυτή χάνεται αφού οι αποδείξεις καταναλωτικών δαπανών θα αξιοποιηθούν μόνο για την εξασφάλιση του αφορολογήτου ορίου των 12.000 ευρώ.
14. Μεγαλύτερη έκπτωση φόρου θα έχουν όσοι προσκομίσουν αποδείξεις από γιατρούς και δικηγόρους. Φέτος τα έξοδα σε γιατρούς και δικηγόρους αφαιρούνται εξ ολοκλήρου από το φορολογητέο εισόδημα. Για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2011 η έκπτωση για δικηγόρους «ψαλιδίζεται».
15. Στις βεβαιώσεις των ασφαλιστικών ταμείων εάν δεν διαχωρίζονται οι δαπάνες ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης σε δαπάνες που καταβλήθηκαν για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις σε γιατρούς- φυσικά πρόσωπα και σε δαπάνες που καταβλήθηκαν για νοσηλεία και για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις σε νοσοκομεία, κλινικές, ιατρικά κέντρα και εφόσον δεν υπάρχουν τα φωτοαντίγραφα, οι φορολογούμενοι θα υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση με την οποία θα διαχωρίζουν το μη καλυπτόμενο από το Ταμείο ποσό σε νοσοκομειακά έξοδα και ιατρικά έξοδα σε γιατρούς- φυσικά πρόσωπα. Τα έξοδα για την αγορά φαρμάκων δεν περιλαμβάνονται στις ιατρικές δαπάνες.
16. Το Ε9 θα υποβληθεί στην περίπτωση που το 2009 άλλαξε η περιουσιακή (αγορά ή πώληση ή μεταβίβασης ακινήτου) ή η οικογενειακή κατάσταση (γάμος, διαζύγιο, ενηλικίωση παιδιού ή θάνατος). Για όσους υποβάλλουν ηλεκτρονικά το Ε9 η προθεσμία λήγει στις 30 Ιουνίου.
17. Η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων περιορίζεται με την προσκόμιση στοιχείων από πώληση άλλου περιουσιακού στοιχείου ή λήψη δωρεάς ή γονικής παροχής ή κερδών λαχείων ή υπόλοιπα εισοδημάτων προηγούμενων ετών.
18. Οι μισθωτοί που έχουν εισόδημα και από ελευθέριο επάγγελμα πρέπει να γνωρίζουν ότι το δεύτερο εισόδημά τους υπολογίζεται λογιστικά, δηλαδή έσοδα μείον δαπάνες και συμπληρώνεται το έντυπο Ε3. Έχουν τη δυνατότητα αυτορρύθμισης για τη χρήση του 2009 προκειμένου να αποφύγουν μελλοντικό έλεγχο.
19. Όσοι έχουν ακίνητα, ακόμα κι αν είναι ανήλικα παιδιά, πρέπει να έχουν δικό τους ΑΦΜ.
20. Κάθε δαπάνη πρέπει να συνοδεύεται από το αντίστοιχο δικαιολογητικό. Επισυνάψτε τα δικαιολογητικά αγοράς όπως τιμολόγια για αγορά αυτοκινήτου, φωτοαντίγραφο συμβολαίου αγοράς ακινήτου κ.λπ.
Οι προθεσμίες για μισθωτούς- συνταξιούχους

Οι δαπάνες που μειώνουν τον φόρο
1. Για δεξιώσεις γάμων, βαφτίσεων, παροχή υπηρεσιών επισκευής κλιματισμού και εξαερισμού, διαιτολόγους, διατροφολόγους, σχολές πολεμικών τεχνών, σχολές χορού και ρυθμικής, ομοιοπαθητικούς ιατρούς, ταβέρνες, εστιατόρια, καφετέριες, ελαιοχρωματιστές και γενικά επαγγέλματα που αφορούν επισκευή και συντήρηση κατοικιών, λογοθεραπευτές, μεσίτες ακινήτων, ωδεία, γυμναστήρια, κολυμβητήρια, κομμωτήρια, μασάζ.
ΕΚΠΤΩΣΗ
Δαπάνη έως €20.000, από την οποία το 40% αφαιρούνταν από το εισόδημα με αποτέλεσμα το μέγιστο ποσό έκπτωσης από το εισόδημα να είναι €8.000 και το μέγιστο ποσό έκπτωσης από τον φόρο €3.200.
2. Δωρεές προς αθλητικά σωματεία
ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπίπτουν από το εισόδημα, με παρακράτηση φόρου μόνο 10% για ποσά άνω των €2.950. 3. 3. Ασφάλιστρα
ΕΚΠΤΩΣΗ
Από το εισόδημα εκπίπτει ποσό έως €1.200 ανά νοικοκυριό (μέγιστη έκπτωση φόρου €480 με την ισχύουσα κλίμακα)
4. Δωρεές χρηματικών ποσών σε Δημόσιο, ΟΤΑ, ιερούς ναούς και χορηγίες σε πολιτιστικά νομικά πρόσωπα
ΕΚΠΤΩΣΗ
Έκπτωση από το εισόδημα
5. Τόκοι στεγαστικών δανείων
ΕΚΠΤΩΣΗ
Δάνεια έως 31/12/1999: έκπτωση τόκων 100% από το εισόδημα Δάνεια από 1/1/2000 έως 31/12/2002: έκπτωση τόκων 100% από το εισόδημα για ακίνητα έως 120 τ.μ.
Δάνεια από 1/1/2003 έως 31/12/2008: έκπτωση 20% από τον φόρο για ακίνητα έως 120 τ.μ. και για ποσό δανείου έως €200.000.
Διατηρούνται οι εκπτώσεις έως το 2002 ως έχουν και για τα νέα δάνεια αφαιρείται 20% των τόκων από τον φόρο.
Για στεγαστικά δάνεια που συνήφθησαν από 1/1/2009 διπλασιάστηκε από 20% σε 40% το ποσοστό των δεδουλευμένων τόκων, το οποίο αφαιρείται από τον φόρο εισοδήματος.
Το μέτρο αφορά όλες τις κατοικίες (α΄, β΄ και εξοχική κατοικία) με επιφάνεια μέχρι 200 τ.μ. και στεγαστικό δάνειο έως €350.000. Ισχύει για τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί από 1/1/2009 και το τέλος του 2010 και για όλη τη διάρκειά τους
6. Εγκατάσταση φυσικού αερίου ή αγορά ηλιακών συλλεκτών
ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπίπτει από το εισόδημα το 20% της δαπάνης έως το ποσό των €700 (μέγιστη έκπτωση φόρου €280)
7. Παροχή νομικών συμβουλών από δικηγόρους εκτός των παραστάσεών τους σε συμβόλαια ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπτωση 100% από εισόδημα
8. Εξοδα γιατρών
ΕΚΠΤΩΣΗ
Εκπτωση 100% από εισόδημα
9. Ενοίκια κύριας κατοικίας ή παιδιών που σπουδάζουν
ΕΚΠΤΩΣΗ
20% της δαπάνης αφαιρείται από τον φόρο έως το ποσό των €1.200
10. Φροντιστήρια
ΕΚΠΤΩΣΗ
20% της δαπάνης αφαιρείται από τον φόρο έως το ποσό των €1.200
Προσοχή στα τεκμήρια διαβίωσης και στο πόθεν έσχες
Ήδη μετρά αντίστροφα ο χρόνος για τα τεκμήρια όπως τα γνωρίζαμε μέχρι πρότινος, καθώς οι φετινές δηλώσεις είναι οι τελευταίες που υποβάλλονται με βάση τα παλιά, ηπιότερα τεκμήρια. Έτσι, για τελευταία χρονιά, τα τεκμήρια αφορούν μόνο όσους:
– Κατοικούν σε κύρια κατοικία πάνω από 200 τ.μ. η οποία είναι ιδιόκτητη ή μισθωμένη.
– Διαθέτουν δευτερεύουσα ή μισθωμένη κατοικία πάνω από 150 τ.μ.
– Έχουν αυτοκίνητο, η εργοστασιακή αξία του οποίου υπερβαίνει τα 50.000 ευρώ.
– Είναι ιδιοκτήτες σκάφους αναψυχής με προσωπικό ή μήκους άνω των 10 μέτρων.
– Διαθέτουν αεροσκάφος ή ελικόπτερο.
– Έχουν στην κατοικία τους ή το εξοχικό τους εσωτερική ή εξωτερική πισίνα.
Το τεκμήριο που «καίει»
Όπως αναφέρεται και στα SΟS της δήλωσης, από τα τεκμήρια διαβίωσης αυτό που «καίει» τους φορολογουμένους είναι το τεκμήριο κατοικίας, καθώς μεγάλος αριθμός φορολογουμένων πέφτει κάθε χρόνο στην παγίδα του. Στην περίπτωση αυτή, τεκμήριο αποτελεί- και μάλιστα πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή 2- το ετήσιο τεκμαρτό ή καταβαλλόμενο μίσθωμα για ιδιοκατοικούμενη ή μισθωμένη κύρια κατοικία άνω των 200 τ.μ. Βάση για το τεκμαρτό μίσθωμα της ιδιοκατοικούμενης κύριας κατοικίας άνω των 200 τ.μ. αποτελούν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
Ποιοι ελέγχονται με πόθεν έσχες
Σε έλεγχο του πόθεν έσχες υπάγονται όσοι:
– Αγοράζουν ακίνητα εκτός από πρώτη κατοικία μέχρι 120 τετραγωνικά μέτρα.
– Ανεγείρουν οικοδομές εκτός από πρώτη κατοικία μέχρι 120 τετραγωνικά μέτρα.
– Κατασκευάζουν πισίνες.
– Αγοράζουν αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, σκάφη, αεροσκάφη, ελικόπτερα, ανεξάρτητα από κυβισμό. Εξαιρούνται τα ειδικά διασκευασμένα για αναπήρους.
– Αγοράζουν κινητά πράγματα αξίας άνω των 5.000 ευρώ.
– Κάνουν δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες χρηματικών ποσών άνω των 300 ευρώ με εξαίρεση αυτές προς το Δημόσιο.
– Χορηγούν δάνεια σε ιδιώτες. Εξοφλούν δάνεια ή πιστώσεις.
Πώς να αποφύγετε τα συνηθέστερα λάθη στη συμπλήρωση του Ε1
Αν έχετε χωρίσει, διαγράψτε τον ΑΦΜ της πρώην συζύγου. Είναι ένα από τα συνηθέστερα λάθη στο οποίο υπέπεσαν πέρυσι 8.926 φορολογούμενοι που ενώ ήταν σε διάσταση με τη σύζυγό τους και άρα υπέβαλαν χωριστές δηλώσεις, άφησαν τον ΑΦΜ στον πρώτο πρώτο πίνακα της δήλωσης.
Μπέρδεμα ο δήμος. Επίσης στον πίνακα 1 ο φορολογούμενος πρέπει να δηλώσει τον δήμο όπου είναι εγγεγραμμένος στις 31-12-2009, δηλαδή στον δήμο από τον οποίο παίρνει πιστοποιητικά και όχι τον δήμο κατοικίας.
Προσοχή στα τεκμήρια. Κλασικό λάθος στον πίνακα 5 όπου δηλώνονται οι τεκμαρτές δαπάνες, η ελλιπής δήλωση στοιχείων σχετικά με την επιφάνεια κύριας και δευτερεύουσας κατοικίας. Πέρυσι 10.732 φορολογούμενοι συμπλήρωσαν από ποσοστά συνιδιοκτησίας έως μήνες χρήσης δευτερεύουσας κατοικίας αλλά ξέχασαν να βάλουν το βασικότερο: τα τετραγωνικά. Αποτελεί κλασική περίπτωση για να δεχθείτε κλήση από την Εφορία για διορθώσεις.
Ο πιο… καλός πίνακας. Είναι ο πίνακας 7 όπου δηλώνονται τα ποσά των δαπανών που αφαιρούνται από το εισόδημα ή από τον φόρο. Τα μάτια τους 14 θα πρέπει να έχουν οι φορολογούμενοι ιδίως κατά τη συμπλήρωση της ένδειξης 9 που αφορά τους τόκους στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας ή για δάνεια που έχουν συναφθεί από 1-1-2009 για απόκτηση και άλλων κατοικιών. Για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1-1-2003 και μετά, υπάρχει ανώτατο όριο δανείου ή συνόλου δανείων 200.000 ευρώ, ενώ για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1-1-2009 υπάρχει ανώτατο όριο 350.000 και για τους δύο συζύγους, μέχρι το ύψος του οποίου λαμβάνονται υπόψη για μείωση του φόρου.
Για τον λόγο αυτό, πρέπει να συμπληρώνονται για τα δάνεια αυτά και οι κωδικοί 069-070 και 029-030 αντίστοιχα για το συνολικό ποσό των δανείων που έχει λάβει ο κάθε σύζυγος για την απόκτηση της πρώτης κατοικίας. 16.768 φορολογούμενοι ενώ συμπλήρωσαν τους κωδικούς 055 και 056 με τα ποσά των τόκων για συμβάσεις δανείων που συνάφθηκαν μετά την 1-1-2003, δεν συμπλήρωσαν τους κωδικούς 069-070 με τα συνολικά ποσά των δανείων και μετά έτρεχαν για διορθώσεις.
Άλλο ο φόρος που παρακρατήθηκε, άλλο ο φόρος που αναλογεί. Ο φόρος που παρακρατήθηκε μπαίνει στους κωδικούς 313-314 και ο φόρος που αναλογεί στους κωδικούς 315-316. Πέρυσι 10.654 φορολογούμενοι μπερδεύτηκαν και δήλωσαν τον φόρο που αναλογεί στον κωδικό 917 που αφορά τα ειδικώς φορολογούμενα εισοδήματα για… βουλευτές. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στο γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1,5%.

Νέα «διαρρύθμιση» στις επιτρεπόμενες, ανά μήνα, απολύσεις θα κάνει ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Α. Λοβέρδος παράλληλα με την αλλαγή στο καθεστώς των αποζημιώσεων των απολυομένων (μείωση των αποζημιώσεων για τους υπαλλήλους, αύξηση για τους εργατοτεχνίτες και παροχή δυνατότητας στις επιχειρήσεις να καταβάλλουν σε περισσότερες δόσεις τα σχετικά ποσά).
«Θα αυξήσουμε και θα διαρρυθμίσουμε αλλιώς τις δυνατότητες των απολύσεων σήμερα οι επιχειρήσεις με 1-20 εργαζόμενους μπορούν να απολύσουν όποιον θέλουν και όποτε θέλουν, οι επιχειρήσεις από 20-200 άτομα έχουν τη δυνατότητα να απολύουν 4 το μήνα» είπε χθες στον Αντ1 ο υπουργός προαναγγέλλοντας ότι η παρέμβαση αυτή δεν θα μείνει στην αύξηση η οποία ήδη έχει ψηφιστεί και προβλέπει ως νέο όριο το 4% (αντί 2%) για τις επιτρεπόμενες, κάθε μήνα, απολύσεις σε επιχειρήσεις με περισσότερα από 200 άτομα.
Με αυτά τα δεδομένα αναμένεται να τεθεί κάποιος περιορισμός στις απολύσεις σε επιχειρήσεις μέχρι 20 ατόμων και, παράλληλα, να αυξηθεί ο αριθμός των επιτρεπόμενων ανά μήνα απολύσεων στις επιχειρήσεις με προσωπικό 20-200 ατόμων.
Ο Α. Λοβέρδος ανακοίνωσε ότι, παρά την αντίθεση της ΓΣΕΕ, θα πραγματοποιήσει κανονικά, στις 31 Μαΐου, τη συνάντησή του με τους εκπροσώπους των εργοδοτικών οργανώσεων για να ζητήσει προτάσεις σχετικά με την αλλαγή του καθεστώτος των εργασιακών σχέσεων που προβλέπει το Μνημόνιο. Ειδικότερα προβλέπονται:

• Συμβάσεις απόκτησης εργασιακής εμπειρίας για άνεργους νέους ηλικίας έως 24 ετών με χαμηλές αμοιβές (στο 80% του κατώτατου βασικού μισθού).
• Οι όροι των ομοιοεπαγγελματικών και επιχειρησιακών συμβάσεων εργασίας να μπορούν να αποκλίνουν έναντι των αντίστοιχων όρων κλαδικών καθώς και των εθνικών γενικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας (έχει ήδη ψηφιστεί).
• Η κατάργηση του δικαιώματος προσφυγής των συνδικάτων στη διαιτησία αν δεν υπάρχει συμφωνία και των εργοδοτών
• Νέα όρια για τις απολύσεις.
• Επανακαθορισμό του ύψους και του τρόπου καταβολής της αποζημίωσης.
• Μικρότερο κατώτατο ημερομίσθιο για νέους ηλικίας κάτω των 25 ετών που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας καθώς και για μακροχρόνια άνεργους.
• Την κατάργηση των συμβάσεων σε περιοχές και κλάδους σε κρίση και τη δυνατότητα πρόβλεψης διαφορετικών μισθολογίων ανά επιχείρηση.
• Μέτρα στήριξης των απολυομένων μεγαλύτερης ηλικίας.

Μοντέλο… Ντε Βιλπέν για τους νέους

• Αναμένεται να τεθεί κάποιος περιορισμός στις απολύσεις σε επιχειρήσεις μέχρι 20 ατόμων και, παράλληλα, να αυξηθεί ο αριθμός των επιτρεπόμενων ανά μήνα απολύσεων στις επιχειρήσεις με προσωπικό 20-200 ατόμων.
• Υιοθέτηση μοντέλου Ντε Βιλπέν, με συμβάσεις απόκτησης εργασιακής εμπειρίας για άνεργους νέους ηλικίας έως 24 ετών με χαμηλές αμοιβές (στο 80% του κατώτατου βασικού μισθού).
• Τίθεται μικρότερο κατώτατο ημερομίσθιο για νέους ηλικίας κάτω των 25 ετών που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας καθώς και για μακροχρόνια άνεργους.

Στα δίχτυα της εφορίας έπεσαν… εφοριακοί, καθώς το υπουργείο Οικονομικών ολοκλήρωσε εξονυχιστικούς ελέγχους στους υπαλλήλους του.
Όπως έγινε γνωστό χθες, από την επιχείρηση «καθαρά χέρια» προέκυψαν σημαντικά ευρήματα και έτσι η ηγεσία του υπουργείου προχώρησε στο «ξήλωμα» 20 εφόρων μεγάλων ΔΟΥ της χώρας που κρίθηκαν ανεπαρκείς και διέταξε τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» για περισσότερους από 300 εφοριακούς, μεταξύ των οποίων 234 που… ξέχασαν να υποβάλουν φορολογικές δηλώσεις αλλά και 70 που διαθέτουν ακίνητη περιουσία από 800.000 έως και 3.000.000 (!) ευρώ.
Παράλληλα, διετάχθη ένορκη διοικητική εξέταση και ερευνώνται 50 υποθέσεις διαφθοράς εφοριακών και τελωνειακών, για τους οποίους υπάρχουν καταγγελίες πολιτών για χρηματισμό και παράνομο πλουτισμό.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, σε κάθε περίπτωση που από τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» της ακίνητης περιουσίας προκύψει ότι το εισόδημα ή τυχόν κληρονομιές δεν δικαιολογούν την αξία των αποκτηθέντων περιουσιακών στοιχείων, ο ελεγχόμενος θα παραπέμπεται για πειθαρχικό έλεγχο και θα αντιμετωπίζει ακόμη και ποινή οριστικής απόλυσης.
Σχολιάζοντας τις ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών ο αναπληρωτής υπεύθυνος του τομέα οικονομίας της Νέας Δημοκρατίας, κ. Θεόδωρος Καράογλου, ανέφερε πως «εντάσσονται σε μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης από τα μεγάλα προβλήματα που τα έχουν μεγεθύνει οι καθυστερήσεις της κυβέρνησης».
Μάλιστα η αξιωματική αντιπολίτευση κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή για τη διαδικασία που ακολουθήθηκε στην «καρατόμηση» των 20 εφόρων.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος των εφοριακών, κ. Γ. Γρίβας, υπογράμμισε πως πρέπει να κλείσει ο κύκλος της κατασυκοφάντησης όλων των εφοριακών και «να υπάρξει διαφάνεια και έλεγχος παντού».
Πιο αναλυτικά, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών με την επιχείρηση «καθαρά χέρια» επιδιώκει να στείλει το μήνυμα ότι η μάχη κατά της φοροδιαφυγής δεν θα περιοριστεί στους γιατρούς του Κολωνακίου και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά θα επεκταθεί και στις υπηρεσίες του ίδιου του υπουργείου για την πάταξη της διαφθοράς.
Έτσι με στόχο την άμεση ενίσχυση των εσόδων του προϋπολογισμού, τα οποία κινούνται κάτω από τον προβλεπόμενο στόχο στο α’ τετράμηνο του έτους, αλλά και «την ανάγκη για την περαιτέρω βελτίωση στη λειτουργία και στην απόδοση των εισπρακτικών μηχανισμών και την αποκατάσταση της διαφάνειας των οικονομικών υπηρεσιών», το υπουργείο προχωρά στο ξεκαθάρισμα τους φοροελεγκτικού και εισπρακτικού μηχανισμού με πέντε κινήσεις:
Αντικατάσταση εφόρων. «Ξηλώνονται» 20 έφοροι που «εμφάνισαν καθυστερήσεις στην απόδοση εσόδων και σημαντικές αποκλίσεις στην επίτευξη των εισπρακτικών στόχων που έχουν τεθεί για κάθε ΔΟΥ». Αυτοί οι διευθυντές απαλλάσσονται των καθηκόντων τους.
Οι ΔΟΥ των οποίων οι διευθυντές αντικαθίστανται είναι: ΙΕ’ Αθηνών, ΙΣΤ’ Αθηνών, ΚΑ’ Αθηνών, ΚΒ’ Αθηνών, ΦΑΒΕ Αθηνών, Μοσχάτου, Α’ Καλλιθέας, Κορωπίου, Ν. Φιλαδέλφειας, Ιλίου, Α’ Περιστερίου, Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης, Α’ Θεσσαλονίκης, Δ’ Θεσσαλονίκης, ΦΑΕ Θεσσαλονίκης, Αγρινίου, Α’ Πατρών, Ρεθύμνου, Αλεξανδρούπολης και Χαλκίδας.
Ταυτόχρονα, το υπουργείο Οικονομικών προχωρά άμεσα στην προκήρυξη για την πλήρωση θέσεων ευθύνης σε όλες τις ΔΟΥ, σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο του υπουργείου Εσωτερικών. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι σε τουλάχιστον 70 ΔΟΥ του Λεκανοπεδίου Αττικής παραμένουν κενές οι θέσεις των διευθυντών ή των υποδιευθυντών, ενώ συνολικά σε όλο τον φοροελεγκτικό και φοροεισπρακτικό μηχανισμό οι κενές οργανικές θέσεις υπερβαίνουν τις 3.000.
Έλεγχος στο «πόθεν έσχες» και στις φορολογικές ασυνέπειες υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών.
Διατάχθηκε έλεγχος σε 234 υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι εμφανίζονται να μην έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση την περίοδο 2007-2008 ή δεν έχει εκκαθαριστεί η δήλωσή τους. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνεται κι ένας αριθμός υπαλλήλων, ανεξαρτήτως των φορολογικών τους δηλώσεων, για τους οποίους θα γίνει δειγματοληπτικός έλεγχος του «πόθεν έσχες». Αυτοί οι έλεγχοι θα συνεχιστούν συστηματικά.
Έλεγχος του «πόθεν έσχες» άλλων 70 υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών, που βρέθηκαν να κατέχουν ακίνητη περιουσία πολύ μεγάλης αξίας. Σύμφωνα με το υπουργείο, οι διασταυρώσεις δηλώσεων εισοδήματος και περιουσιακών στοιχείων αποτελούν επίσης μια ένδειξη για τυχόν αναντιστοιχίες που πρέπει να ελεγχθούν.
Από έναν πρώτο έλεγχο της ακίνητης περιουσίας όλων των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι 70 υπάλληλοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία με αντικειμενική αξία από 800 χιλ. ευρώ έως και 3 εκατ. ευρώ. Αυτοί οι υπάλληλοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας κατά μέσο όρο 1.228.337 ευρώ και αντίστοιχα δηλούμενο εισόδημα κατά μέσο όρο 50.834 ευρώ. Για όλες αυτές τις περιπτώσεις το υπουργείο προχωρά σε έλεγχο «πόθεν έσχες».
Διεξαγωγή Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (Ε.Δ.Ε.) για 50 υποθέσεις διαφθοράς εφοριακών και τελωνειακών που προέκυψαν ύστερα από καταγγελίες πολιτών. Για τη διερεύνηση επώνυμων και ανώνυμων καταγγελιών πολιτών, μέσω του τηλεφωνικού κέντρου 1517, το υπουργείο Οικονομικών προχωρά στη διενέργεια 50 ερευνών – Ε.Δ.Ε. κατά υπαλλήλων σε 31 ΔΟΥ, 10 τελωνεία, Σ.Δ.Ο.Ε., Π.Ε.Κ., κτηματικές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα.
Οι καταγγελίες που θα διερευνηθούν αφορούν σε χρηματισμό, παράνομη οικονομική δραστηριότητα, παράνομο πλουτισμό και καταγγελίες για μεγάλο ύψος καταθέσεων, παραλείψεις ελέγχου παραστατικών επιχειρήσεων, ευνοϊκότερο υπολογισμό φόρων φυσικών ή νομικών προσώπων, παράνομη έκδοση φορολογικής ενημερότητας, πλαστά στοιχεία, πλημμελή παραστατικά τελωνειακών ελέγχων, παράνομους εκτελωνισμούς, ενδεχομένως λαθρεμπόριο, διαφυγόντα έσοδα από δασμούς, χρηματισμό από διερχόμενα τα σύνορα φορτηγά, χρηματισμό κατά τον εφοδιασμό πλοίων κ.λπ.
Μετακινήσεις υπαλλήλων. Αποφασίστηκε να μετακινηθούν 42 υπάλληλοι από τις ελεγκτικές υπηρεσίες σε ΔΟΥ και 25 από ΔΟΥ σε ελεγκτικές υπηρεσίες, για την ενίσχυση των ελέγχων.
Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι «δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να καταγγέλλουν κρούσματα φοροδιαφυγής και άλλων φορολογικών και οικονομικών παραβάσεων σε ειδικό τηλεφωνικό κέντρο καταγγελιών που απαντά στον τετραψήφιο αριθμό 1517.
Αναδιοργάνωση
Επίσης, όπως έγινε γνωστό χθες το υπουργείο έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει σε πλήρη αναδιοργάνωση των εισπρακτικών μηχανισμών με στόχο την αναβάθμισή τους, την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη και την επίτευξη των στόχων της διαφάνειας και της φορολογικής δικαιοσύνης. Το σχέδιο των βασικών ρυθμίσεων για την αναδιοργάνωση των δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών πρόκειται σύντομα να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Γ. Γρίβας, πρόεδρος εργαζομένων ΔΥΟ – Διαφάνεια παντού – Απόλυση όσων πλούτισαν παράνομα
«Πρέπει να κλείσει ο κύκλος κατασυκοφάντησης όλων των εφοριακών. Να υπάρξει διαφάνεια και έλεγχος παντού. Εάν υπάρχουν περιπτώσεις έκνομης συμπεριφοράς, να τεθούν στο περιθώριο.
Θεωρώ εξαιρετικά περίεργο το γεγονός 234 εφοριακοί να μην έχουν κάνει φορολογική δήλωση και ζητάμε τον κατάλογο με τα ονόματα όσων δεν έκαναν δήλωση και αν προκύψει ζήτημα να διωχτούν όχι μόνο φορολογικά αλλά και πειθαρχικά.
Επίσης, όποιοι έχουν αποκτήσει μεγάλη περιουσία και δεν μπορούν να τη δικαιολογήσουν με τα εισοδήματά τους, να απολυθούν για παράνομο πλουτισμό. Την περίοδο αυτή είμαστε σε διαδικασία αξιολόγησης των διευθυντών και είναι εξαιρετικά πιθανόν να ξαναβρεθούν οι ίδιοι διευθυντές, διότι το νέο σύστημα μετρήσιμων κριτηρίων ευνοεί τους νυν διευθυντές και τμηματάρχες, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων βρίσκεται στις θέσεις αυτές πλέον των 6 ετών και δεν έχει επιλεγεί με κανένα αντικειμενικό κριτήριο.
Εκτός, όμως, από την επικοινωνία υπάρχει και η ουσία και ο υπουργός πρέπει να βρει τον χρόνο να κάνει διάλογο μαζί μας για να κινηθούν ο φοροεισπρακτικός και φοροελεγκτικός μηχανισμός».

Με τη σφραγίδα των εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που σήμερα εγκαθίστανται στην Αθήνα, το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζεται να προσθέσει στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο σκληρές αλλαγές, όπως τα 40 έτη εργασίας για πλήρη σύνταξη και την εφαρμογή των μέτρων από το 2015. Μάλιστα, δεν αποκλείονται πλέον και άλλες δυσμενείς παρεμβάσεις, κυρίως όσον αφορά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Το νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές Ιουνίου και αφού δώσει την έγκρισή της η «τρόικα» (Ε.Ε., ΕΚΤ, ΔΝΤ) η οποία έχει και τον τελευταίο λόγο.
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Ανδρέας Λοβέρδος σε χθεσινές δηλώσεις του τόνισε ότι όλα τα σημεία της συμφωνίας με την «τρόικα» αποτελούν νόμο του κράτους, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για πλήρη εφαρμογή του νέου Ασφαλιστικού από το 2015. Ωστόσο, όπως ξεκαθάρισε, όσα δημοσιεύονται και δεν περιλαμβάνονται στο μνημόνιο, αλλά σε επιστολή που απέστειλε μεταγενέστερα της αρχικής συμφωνίας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν θα εφαρμοστούν. Αυτό σημαίνει ότι «γλιτώνουν» το μαχαίρι οι συντάξεις χηρείας και οι συντάξεις για διαζευγμένες και άγαμες κόρες δημοσίων υπαλλήλων.
Έτσι στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο εξετάζεται να ενταχθούν (και) οι παρακάτω τρεις ρυθμίσεις:
Θα εφαρμοστεί σε όλη της την έκταση η ασφαλιστική μεταρρύθμιση από το 2015 και όχι το 2018.
Θα δίνεται πλήρης σύνταξη ύστερα από 40 χρόνια εργασίας και θα επιβάλλεται ποινή 6% ετησίως για τους εργαζομένους που συνταξιοδοτούνται πρόωρα.
Θα μειωθούν τα ασφαλιστικά ταμεία σε τρία (μισθωτοί, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες), χωρίς εξαιρέσεις για οποιονδήποτε κλάδο.
Δύο σημεία- φωτιά
Διευκρινίζεται ότι τα δύο σημεία- φωτιά που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο και δεν έχουν ενσωματωθεί στο σχέδιο νόμου για το Ασφαλιστικό είναι τα εξής:
1 Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2015 συνταξιοδότηση στην ηλικία των 65 ετών για όλους, συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν ασφαλιστεί πριν από 1/1/1993, καθώς και αύξηση της ελάχιστης ηλικίας πρόωρης συνταξιοδότησης στα 60 έτη από την 1η Ιανουαρίου 2011.
2 Σταδιακή αύξηση της ελάχιστης ανταποδοτικής περιόδου για συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη από τα 37 στα 40 έτη, έως το 2015.
Ο υπουργός Εργασίας στις δηλώσεις του έθεσε ως πειστικό αντεπιχείρημα της κυβέρνησης για τα νέα μέτρα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, την αναλογιστική μελέτη η οποία ολοκληρώνεται την Παρασκευή. Όπως εκτίμησε, η μελέτη αυτή θα έχει το επιπρόσθετο στοιχείο- «το πιο πειστικό απ΄ όλα» των αριθμών, «ότι δηλαδή, αυτές τις επιπλέον πολιτικές που μας προτείνουν δεν τις χρειαζόμαστε, γιατί έτσι όπως δομούμε το σύστημα, θα έχει οικονομική επάρκεια και δεν θα χρειάζεται άλλα μέτρα», για να σημειώσει ότι σε αυτό συμφωνούν και οι εκπρόσωποι της «τρόικας».
Από την πλευρά του ο υφυπουργός Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνης σε χθεσινές του δηλώσεις τόνισε ότι τα 40 χρόνια ασφάλισης σε άλλες χώρες είναι χρόνια στα οποία περιλαμβάνονται τα χρόνια των σπουδών, τα χρόνια ανατροφής των παιδιών και η στρατιωτική θητεία.
Με αντικείμενο τις νέες απεργιακές κινητοποιήσεις που σχεδιάζουν τα συνδικάτα αντιδρώντας στα σκληρά μέτρα που προωθούνται στο Ασφαλιστικό και τις εργασιακές σχέσεις θα συνεδριάσει την Πέμπτη 27 Μαΐου η διοίκηση της ΓΣΕΕ. Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί το Σάββατο 5 Ιουνίου πανεργατικό συλλαλητήριο ΓΣΕΕ- ΑΔΕΔΥ, με συγκέντρωση στις 11.00 στην Πλατεία Κλαυθμώνος.
Ταμεία στο κόκκινο από την ανεξέλεγκτη συνταγογράφηση
Σε στάση πληρωμών θα προχωρήσουν από τον Ιούλιο τα ασφαλιστικά ταμεία των οποίων τα χρέη εξαιτίας της ανεξέλεγκτης συνταγογράφησης έχουν εκτοξευτεί στα ύψη, αν δεν σταματήσει αυτό το φαινόμενο. Ο υπουργός Εργασίας Ανδρέας Λοβέρδος προειδοποίησε χτες τους αρμόδιους φορείς πως, αν δεν μειωθεί το «όργιο συναλλαγής», τα Ταμεία θα βουλιάξουν και ζήτησε προτάσεις που θα βάλουν φρένο στην υπερσυνταγογράφηση. Είναι ενδεικτικό πως μόνο το Ταμείο του Δημοσίου χρωστά στους φαρμακοποιούς Αττικής και Πειραιά περισσότερα από 100 εκατ. ευρώ, χρέη που έχουν συσσωρευτεί από τον Δεκέμβριο.
Στη χτεσινή ευρεία σύσκεψη της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας με τη συμμετοχή γιατρών, φαρμακοποιών και φαρμακοβιομηχάνων, ο Ανδρέας Λοβέρδος τόνισε πως είναι αναγκαία η μείωση της δαπάνης στον χώρο του φαρμάκου. Σημειώνεται μάλιστα πως έχει οριστεί νέο ραντεβού την επόμενη Δευτέρα, κατά το οποίο θα συζητηθούν σχετικές προτάσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς.
«Δεν μπορεί να παίρνουμε χρήματα από τους συνταξιούχους για να τα δίνουμε σε σας. Έχετε μέσα σε πέντε χρόνια αυξήσει 2,5 δισεκατομμύρια τα κέρδη σας. Η δαπάνη για το φάρμακο, από το 2004 που ήταν 2,4 δισ. πήγε στα 5 δισ. το 2009. Και το 2010 τους τρεις πρώτους μήνες είχαμε αύξηση, για να έχουμε ευτυχώς την πρώτη μείωση τον Απρίλιο, της τάξεως του 4% – 4,5%. Θα πρέπει όλοι να μπούμε στη λογική της νέας αυτής δύσκολης εποχής και να μειώσετε τα κέρδη σας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εργασίας καλώντας τους φαρμακοβιομηχάνους να βοηθήσουν να περισταλεί η σπατάλη για το φάρμακο.
Αντίθετοι δηλώνουν οι γιατροί στις εκπτώσεις που δρομολογούνται στη φαρμακευτική αντιμετώπιση των ασφαλισμένων.
Όπως υπογραμμίζει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου Μανώλης Καλοκαιρινός, «είμαστε πρόθυμοι να βοηθήσουμε όλοι, όμως δεν πρέπει να περιορίσουμε τη συνταγογράφηση εις βάρος εκείνων των ασθενών που εκτιμάται πως μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με ακριβά φάρμακα».
Υπογραφή για τις εφημερίες
Υπεγράφη από τον υφυπουργό Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη το κονδύλι για την καταβολή των εφημεριών Μαρτίου των γιατρών του ΕΣΥ μετά τη συνάντηση που είχε χτες η υπουργός Υγείας Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα συναρμόδια υπουργεία κατέληξαν σε συμφωνία και για τη ρύθμιση των χρεών των νοσοκομείων, βάζοντας έτσι προσωρινό φρένο στις κινητοποιήσεις των προμηθευτών.

Η εξίσωση των ορίων ανδρών- γυναικών στο Δημόσιο
Εντός των προσεχών ημερών θα κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για την εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών- γυναικών στο Δημόσιο. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, είναι πιθανόν στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο να υπάρχουν και άλλες, γενικότερες διατάξεις σχετικές με το Ασφαλιστικό.
Η εξίσωση θα αρχίσει το 2011 και θα ολοκληρωθεί το 2013. Από τις προωθούμενες αλλαγές απειλούνται 140.000 ασφαλισμένες στο Δημόσιο και στα Σώματα Ασφαλείας, που θα δουν τα όρια ηλικίας να αυξάνονται από 5 έως και 15 χρόνια.

Σε εφαρμογή τίθεται και το δεύτερο πρόγραμμα του TEMΠME για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αφορά στην παροχή εγγυήσεων για τη χορήγηση τραπεζικών δανείων με σκοπό την αποπληρωμή οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία, όπως ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Oικονομίας, Aνταγωνιστικότητας και Nαυτιλίας.
Στοιχεία
O προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε εγγυήσεις αξίας 700 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στη διάθεση δανείων συνολικού ύψους 875 εκατ. ευρώ. O τελικός προϋπολογισμός του προγράμματος μπορεί να φθάσει σε εγγυήσεις αξίας 1 δισ. ευρώ, ικανές να καλύψουν δάνεια ως 1,25 δισ. ευρώ.
Tο TEMΠME παρέχει εγγυήσεις ως το 80% του ύψους του δανείου, το οποίο χορηγείται απ’ ευθείας στα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία. Oι όροι του προγράμματος είναι ανάλογοι με αυτούς που ισχύουν στο πρώτο πρόγραμμα του TEMΠME, το οποίο αφορά την εγγυοδοσία για τραπεζικά δάνεια με στόχο την αποπληρωμή χρεών προς προμηθευτές για πρώτες ύλες, εμπορεύματα και υπηρεσίες.
Διάρκεια
Tο δάνειο για τις οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία έχει διάρκεια αποπληρωμής 6 χρόνια σε εξαμηνιαίες δόσεις, με περίοδο χάριτος 2 ετών κατά την οποία καταβάλλονται μόνον οι τόκοι του δανείου.
Tο επιτόκιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το euribor εξαμήνου συν 600 μονάδες, με τα σημερινά, δηλαδή, δεδομένα δεν μπορεί να υπερβαίνει το 6%.
Tο πρόγραμμα θα τρέχει ως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, εκτός και αν εξαντληθεί ο προϋπολογισμός του νωρίτερα.
Ως καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή αίτησης στις τράπεζες από τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις έχει οριστεί η 31/10/2010 και το TEMΠME πρέπει να έχει παραλάβει τις αιτήσεις αυτές ως τις 20/11/2010.
Δικαίωμα εγγύησης για το δάνειο έχουν όλες οι υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (με ημερομηνία έναρξης εργασιών ως τις 31/12/09), οποιασδήποτε νομικής μορφής, με έδρα οπουδήποτε στην Eλλάδα, κύκλο εργασιών κάτω από τα 10 εκατ. ευρώ και απασχολούν κάτω από 50 εργαζόμενους.
Εξαιρούνται μόνον αυτές που προβλέπουν σχετικοί κοινοτικοί κανονισμοί κ.λπ.
Πλαφόν
Tο ανώτατο ποσό δανείου που μπορεί να πάρει μία επιχείρηση προσδιορίζεται ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων και διαμορφώνεται από 40.000 ευρώ ως 100.000 ευρώ. Ανώτατο ποσό δανείου πάρει μία επιχείρηση προσδιορίζεται ανάλογα τον αριθμό των εργαζομένων διαμορφώνεται από 40.000 100.000
Για δάνεια ως 40.000 ευρώ οι επιχειρήσεις δεν θα παρέχουν εξασφαλίσεις στις τράπεζες, ενώ για δάνεια άνω των 40.000 ευρώ η επιχείρηση οφείλει να παρέχει εξασφαλίσεις εφόσον το ζητήσει η τράπεζα.
Σε περίπτωση που παρέχονται εμπράγματες εξασφαλίσεις αυτές δεν μπορούν να ξεπερνούν το 10% του αρχικού δανείου.

Ψαλίδι που φτάνει ακόμα και το 70% στις δόσεις των δανείων και των πιστωτικών καρτών και ανάσα για εκατομμύρια δανειολήπτες που φλερτάρουν με τον κίνδυνο της υπερχρέωσης δίνουν τα νέα πακέτα αναχρηματοδότησης που διαθέτουν στην αγορά, η μία μετά την άλλη, οι τράπεζες.
Ήδη η Εθνική Τράπεζα άνοιξε τον δρόμο για νέο γύρο σχετικών προϊόντων, τα οποία απευθύνονται σε δημοσίους υπαλλήλους και εξασφαλίζουν χαμηλότερη δόση μέσω μειωμένων επιτοκίων και αυξημένης διάρκειας.
Άμεση ήταν η απάντηση και άλλων τραπεζών, αφού η Εurobank, η Πειραιώς και η Μillennium έσπευσαν να ανακοινώσουν ευνοϊκές ρυθμίσεις, οι οποίες αφορούν το σύνολο των πελατών τους και όχι μόνο δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους.
Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά των νέων δανείων είναι η αύξηση της διάρκειας έως και 10 χρόνια στα στεγαστικά δάνεια (με μέγιστο τα 40), η πληρωμή μόνο τόκων έως και 5 χρόνια και το «μάζεμα» των οφειλών από καταναλωτικά δάνεια σε νέες χορηγήσεις διάρκειας έως 25 ετών- με προϋπόθεση την προσημείωση του ακινήτου.
Έτοιμες να διαθέσουν αντίστοιχα προϊόντα είναι και οι υπόλοιπες μεγάλες και μικρότερες τράπεζες, γεγονός που σηματοδοτεί μια άνευ προηγουμένου μάχη στις μεταφορές υπολοίπων.
Στο 13,4% τα κόκκινα δάνεια
Όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη, η εκτίναξη των επισφαλειών από την πλευρά των τραπεζών και η μείωση των εισοδημάτων από την πλευρά των δανειοληπτών έχουν προκαλέσει μαζική στροφή στις αναχρηματοδοτήσεις. Οι τράπεζες θέλουν να «θωρακίσουν» τα χαρτοφυλάκιά τους, μειώνοντας τις δόσεις των δανείων για τους πελάτες τους. Καθώς τα κόκκινα δάνεια- κυρίως στην καταναλωτική πίστη- έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, φτάνοντας το 13,4% για το 2009, οι τραπεζίτες αναζητούν τρόπους προκειμένου να ανακόψουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τις απλήρωτες πιστωτικές κάρτες.
Οι πιο απαισιόδοξοι κάνουν λόγο για 25 δισ. ευρώ σε απλήρωτα δάνεια μέχρι το τέλος του χρόνου, ποσό που μπορεί να δυναμιτίσει τους ισολογισμούς των τραπεζών. Οι δανειολήπτες αναζητούν τρόπους να πληρώνουν λιγότερα χρήματα κάθε μήνα, ώστε να καταφέρουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, παρά τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Πλέον, μετά τις μειώσεις των μισθών, εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι βλέπουν τις δόσεις των δανείων τους να ξεπερνούν το 40% του καθαρού, μηνιαίου εισοδήματός τους, ποσοστό που θεωρείται οριακό για την υπερχρέωση.
Μπαράζ αιτήσεων από οφειλέτες
Ο συνδυασμός αυτός, όπως αναφέρουν τραπεζίτες, μεταφράζεται σε μπαράζ αιτήσεων αναχρηματοδότησης και μεταφοράς οφειλών με χαμηλότερα επιτόκια, «παγωμένες δόσεις» και μια σειρά από άλλες διευκολύνσεις, προκειμένου να μη «σκάσουν» επιπλέον χορηγήσεις. Εντούτοις, σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, τα νέα αυτά δάνεια ενδέχεται να δημιουργήσουν μια νέα γενιά εγκλωβισμένων δανειοληπτών, αφού δεν λύνουν το πρόβλημα, αλλά το μεταθέτουν για λίγους μόνο μήνες.
Με πέντε απλές κινήσεις
Τα χαρακτηριστικά των νέων δανείων συνοψίζονται σε πέντε απλές κινήσεις. Πρόκειται για αναχρηματοδότηση με χαμηλότερα επιτόκια, άτοκη ή έντοκη περίοδο χάριτος, δυνατότητα παράλειψης δόσεων, μεγαλύτερη διάρκεια και- σε κάποιες περιπτώσεις- αναδιαπραγμάτευση του ύψους του χρέους.
Μεταφορά οφειλών
Η πιο συνηθισμένη και συμφέρουσα κίνηση για να μειώσει κανείς τη μηνιαία δόση του είναι να ψαλιδίσει το επιτόκιο με το οποίο επιβαρύνεται. Σήμερα, στα προγράμματα μεταφοράς οφειλών από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες, το μέσο επιτόκιο κυμαίνεται ανάμεσα στο 7% και το 8%, σχεδόν το μισό δηλαδή από αυτό των «κλασικών» καταναλωτικών δανείων. Σε απόλυτους αριθμούς η μείωση μεταφράζεται ως εξής: ένα δάνειο 20.000 ευρώ για 5 χρόνια με επιτόκιο 13% επιβαρύνεται με μηνιαία δόση 455 ευρώ. Αν το επιτόκιο μειωθεί σε 7%, η μηνιαία δόση πέφτει στα 396 ευρώ, δηλαδή ο δανειολήπτης γλιτώνει σχεδόν 60 ευρώ τον μήνα ή 720 ευρώ κάθε χρόνο.
Προσημείωση
Μικρότερο επιτόκιο, χαμηλότερη δόση, αλλά και αυξημένους κινδύνους φέρνει η επιλογή της αναχρηματοδότησης με παράλληλη προσημείωση περιουσιακού στοιχείου. Το επιτόκιο για αυτού του τύπου τα δάνεια μειώνεται ακόμα και στο 5%, γεγονός που σε απόλυτες τιμές, στο παραπάνω παράδειγμα, η μηνιαία δόση πέφτει στα 377 ευρώ, δηλαδή το κέρδος είναι σχεδόν 80 ευρώ τον μήνα ή 960 ευρώ τον χρόνο. Αν όμως ο δανειολήπτης καθυστερήσει την αποπληρωμή, κινδυνεύει να χάσει άμεσα το περιουσιακό στοιχείο που προσημείωσε.
Μεγαλύτερη διάρκεια
Το πραγματικό μεγάλο ψαλίδι στη δόση προκύπτει πάντως στην περίπτωση που η μείωση του επιτοκίου συνδυαστεί με αύξηση της διάρκειας. Στα στεγαστικά δάνεια, η μέγιστη διάρκεια – αρκεί βέβαια ο δανειολήπτης να πληροί τα ηλικιακά όρια που θέτει η κάθε τράπεζα- μπορεί να φτάσει τα 40 χρόνια, ενώ για τα καταναλωτικά δάνεια φτάνει τα 10 (αν δεν υπάρχει εξασφάλιση με κάποιο περιουσιακό στοιχείο) και μπορεί να επεκταθεί μέχρι και τα 30, σε περίπτωση εξασφάλισης.
Σε απόλυτες τιμές, στο αρχικό καταναλωτικό δάνειο, αν η διάρκεια διπλασιαστεί στα 10 χρόνια, σε συνδυασμό με προσημείωση ακινήτου και μείωση του επιτοκίου στο 5%, η μηνιαία δόση πέφτει στα 212 ευρώ, δηλαδή κάτω από το μισό σε σχέση με την αρχική οφειλή.
Περίοδος χάριτος
Ανάσα στους δανειολήπτες είναι η περίοδος χάριτος στην αποπληρωμή των δανείων, η οποία ανάλογα με την τράπεζα μπορεί να φτάσει και τα δύο χρόνια. Οι τράπεζες δηλαδή παγώνουν τα χρέη των πελατών τους για μεγάλο χρονικό διάστημα- ανάλογα με την περίπτωση- δίνοντάς τους ανάσα για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η κρίση. Εντούτοις, τα χρήματα πρέπει να καταβληθούν κανονικά· ουσιαστικά επιμηκύνεται η διάρκεια του δανείου.
Ευκολίες πληρωμής
Τέλος, ιδιαίτερα δημοφιλείς και συχνές είναι οι ευκολίες πληρωμής που κάνουν οι τράπεζες στους πελάτες τους, τόσο στα στεγαστικά όσο και στα καταναλωτικά δάνεια.
Σε αυτές περιλαμβάνονται η παράλειψη έως και δύο δόσεων κάθε χρόνο, η δυνατότητα μετάθεσης εξόφλησης του χρέους στο τέλος του δανείου, ακόμα και οι πληρωμές ανά τρίμηνο αντί για κάθε μήνα.

Εκτός κινδύνου είναι όσοι δημόσιοι υπάλληλοι προλάβουν να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέσα στη φετινή χρονιά. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι δεν πρόκειται να επηρεαστούν από τις επερχόμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα, ακόμα και αν παραμείνουν στην εργασία τους και μετά το 2010.
Η κυβέρνηση προχώρησε σε ειδική ρύθμιση για τους δημοσίους υπαλλήλους αλλά και όσους υπάγονται στα ειδικά ταμεία που πήραν τον δρόμο για το ΙΚΑ (δηλαδή τους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα).
Με τη συγκεκριμένη ρύθμιση διασφαλίζονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα όσων θεμελιώσουν μέσα στη χρονιά δικαίωμα συνταξιοδότησης, ακόμα και αν δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να ανοίξουν την πόρτα εξόδου.
Τη σχετική πρωτοβουλία πήραν ο υπουργός Εργασίας Αν. Λοβέρδος και ο υφυπουργός Γ. Κουτρουμάνης σε μια προσπάθεια να ανακοπεί το κύμα φυγής από τον δημόσιο τομέα και τα ασφαλιστικά ταμεία. Είναι χαρακτηριστικό πως μέσα στο πρώτο τετράμηνο του έτους περισσότεροι από 15.000 δημόσιοι υπάλληλοι έσπευσαν να υποβάλουν τα χαρτιά τους για συνταξιοδότηση, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τυχόν αλλαγές. Για να μπει τέλος στη μαζική αυτή φυγή η σχετική ρύθμιση προηγήθηκε του ασφαλιστικού νομοσχεδίου και περιλαμβάνεται στον νόμο 3847 (ΦΕΚ Α67/11-5-2010).
Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 7 προβλέπεται πως διασφαλίζονται τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θα θεμελιωθούν μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 από δημοσίους υπαλλήλους, στρατιωτικούς, πυροσβέστες κ.ά. Το ίδιο ισχύει και για υπαλλήλους του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι οποίοι ανήκουν σε Ταμεία που έχουν ενταχθεί στο ΙΚΑ.
Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι μπορεί να παραμείνουν στην εργασία τους και μετά τη θεμελίωση του δικαιώματος, χωρίς να επηρεαστούν από τις όποιες μεταβολές.
Επιλογή
Επιπλέον, με την παράγραφο 8 του ίδιου νόμου δίνεται το δικαίωμα σε όσους δημοσίους υπαλλήλους έχουν υποβάλει αίτηση παραίτησης μέσα στο έτος να την ανακαλέσουν μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευση του νόμου (δηλαδή μέχρι τις 11 Ιουνίου).
Το «Έθνος» παρουσιάζει σήμερα με τη βοήθεια του δικηγόρου Διονύση Ρίζου, που ειδικεύεται σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, τις προϋποθέσεις για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος στον δημόσιο τομέα. Επιπλέον δημοσιεύονται πίνακες με τα όρια συνταξιοδότησης και αναλυτικά παραδείγματα.
Αναλυτικά παραδείγματα
Τι γίνεται με μητέρα ανήλικου, υπάλληλο με δύο χρόνια θητεία και στρατιωτικούς
Ερώτηση: Εργαζόμενη που έχει προσληφθεί στο Δημόσιο το 1980 έχει παιδί που γεννήθηκε το 1985. Η ίδια γεννήθηκε το 1955. Πώς θεμελιώνει δικαίωμα και πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Η συγκεκριμένη εργαζόμενη θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης κατά τον χρόνο που συμπληρώνει 15 έτη υπηρεσίας. Επομένως το 1995 θεμελίωσε δικαίωμα συνταξιοδότησης, αφού είχε παιδί ανήλικο.
Αυτό σημαίνει ότι το δικαίωμα που απέκτησε κατά τον χρόνο θεμελίωσης δεν μπορεί να επηρεαστεί από τις όποιες αλλαγές υπάρξουν στη συνέχεια (ενηλικίωση παιδιού κ.ά.).
Για να καταβληθεί η σύνταξη στην εργαζόμενη θα πρέπει να συμπληρωθεί χρόνος υπηρεσίας 16,5 έτη και ηλικία 43,5 ετών σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Η ίδια εργαζόμενη μπορεί επίσης να συνταξιοδοτηθεί εφόσον συμπληρώσει 23,5 συντάξιμα έτη (από τα οποία τα 16,5 στο Δημόσιο) ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση η θεμελίωση του δικαιώματος επήλθε με τη συμπλήρωση της 15ετίας. Το όριο ηλικίας, όπως επίσης και τα συντάξιμα χρόνια που απαιτούνται -και στην περίπτωση που η σύνταξη χορηγείται χωρίς όριο ηλικίας- «κλειδώνουν» με βάση αυτό που ισχύει κατά τον χρόνο θεμελίωσης του δικαιώματος.
Ερώτηση: Εργαζόμενος έχει προσληφθεί στο Δημόσιο το 1975 και έχει και δύο χρόνια στρατιωτικής θητείας. Τι ισχύει στην περίπτωση αυτή για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;
Απάντηση: Ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 25 ετών στον δημόσιο τομέα. Στα 25 έτη συνυπολογίζεται και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, που αναγνωρίζεται με εξαγορά στη συγκεκριμένη περίπτωση (η 25ετία δεν έχει συμπληρωθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1997).
Επομένως εάν αναγνωρίσει τη στρατιωτική θητεία ο εργαζόμενος, που είναι σωστή επιλογή, θεμελιώνει δικαίωμα το 1998 (συμπλήρωση 25ετίας). Εάν δεν αναγνωρίσει τη στρατιωτική θητεία του, το δικαίωμα θεμελιώνεται το 2000.Ο εργαζόμενος εφόσον θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 1998 παίρνει σύνταξη σε ηλικία 60,5 ετών ή εναλλακτικά παίρνει σύνταξη με συνολικά 32,5 συντάξιμα έτη (από τα οποία 25 στο Δημόσιο) χωρίς όριο ηλικίας.
Εάν ο εργαζόμενος δεν αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, οπότε θεμελιώνει το δικαίωμά του το 2000, για να πάρει σύνταξη θα πρέπει να συμπληρώσει ηλικία 61,5 ετών. Εναλλακτικά μπορεί να συμπληρώσει συνολικά 33,5 συντάξιμα έτη, οπότε αποχωρεί χωρίς όριο ηλικίας.
Ερώτηση: Εκπαιδευτικός, γεννηθείς το 1955, προσελήφθη στο Δημόσιο το 1981 και έχει υπηρετήσει πριν από την πρόσληψή του 2 έτη στρατιωτικής θητείας. Εχει συνεχή υπηρεσία μέχρι σήμερα. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Εφόσον αναγνωρίσει τον χρόνο στρατιωτικής θητείας, θεμελίωσε δικαίωμα με 25 έτη ασφάλισης. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2010, οπότε συμπληρώνει το 55ο έτος της ηλικίας του και 30 συντάξιμα έτη.
Ερώτηση: Στρατιωτικός έχει 24 χρόνια και 6 μήνες υπηρεσία που συμπλήρωσε τον μήνα που διανύουμε. Επηρεάζεται από τα νέα μέτρα;
Απάντηση: Ο εν λόγω στρατιωτικός θεμελίωσε δικαίωμα για συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας. Σε καμία περίπτωση δεν αλλάζει το καθεστώς με το οποίο θα συνταξιοδοτηθεί.
Ερώτηση: Γυναίκα που διορίστηκε στο Δημόσιο το 1978. Πότε θεμελιώνει δικαίωμα;
Απάντηση: Η εν λόγω εργαζόμενη αν είναι άγαμη έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τη συμπλήρωση 15ετίας. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στα 60 ή αν συμπληρώσει 35 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας. Αν είναι έγγαμη μπορεί ήδη να συνταξιοδοτηθεί.
Ερώτηση: Γυναίκα που διορίστηκε στο Δημόσιο το 1989. Πότε θεμελιώνει δικαίωμα;
Απάντηση: Και η συγκεκριμένη εργαζόμενη έχει θεμελιώσει δικαίωμα με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης. Μόλις φτάσει το 60ό έτος της ηλικίας της θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί κανονικά.
Πώς θεμελιώνεται
Τα «κλειδιά» για το συνταξιοδοτικό δικαίωμα
Πώς θεμελιώνεται δικαίωμα συνταξιοδότησης στο Δημόσιο. Για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος επέρχεται με τη συμπλήρωση των απαιτούμενων ετών, που προβλέπονται για κάθε κατηγορία.
Σε πολλές περιπτώσεις η θεμελίωση του δικαιώματος δεν σημαίνει ταυτόχρονα και δυνατότητα συνταξιοδότησης του εργαζομένου, «κλειδώνει» όμως το δικαίωμά του για συνταξιοδότηση μέχρι την πλήρωση όλων των απαραίτητων προϋποθέσεων.
Έτσι ο εργαζόμενος μπορεί σε μετέπειτα χρόνο να κάνει χρήση του υπό αίρεση δικαιώματός του.
Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται, απλώς περιμένει προκειμένου να πάρει σύνταξη όταν συμπληρώσει αυτό το όριο.
Το ίδιο ακολουθείται και στην περίπτωση συνταξιοδότησης χωρίς όριο ηλικίας. Όποτε συμπληρώσει τα συντάξιμα χρόνια που προβλέπονται μπορεί να συνταξιοδοτηθεί.
Για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ισχύουν τα εξής:
Για προσληφθέντες μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 οι χρόνοι που συνυπολογίζονται για θεμελίωση του δικαιώματος είναι οι δημόσιες υπηρεσίες και ο χρόνος στρατιωτικής θητείας.
Για τους προσληφθέντες από 1ης Ιανουαρίου 1983 και μετά, για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος συνυπολογίζονται όλοι οι χρόνοι, αρκεί να υπάρχει πενταετής υπηρεσία στο Δημόσιο.
Διαφορετικές οι προϋποθέσεις
Οι μητέρες ανηλίκων
Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στις μητέρες ανηλίκων. Στη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων μητέρων στον στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα η θεμελίωση δικαιώματος επέρχεται υπό διαφορετικές προϋποθέσεις.
Συγκεκριμένα, η μητέρα ανήλικου παιδιού, δημόσιος υπάλληλος, με τη συμπλήρωση των απαραίτητων ετών ασφάλισης θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης. Μπορεί όμως να ασκήσει το εν λόγω δικαίωμα μόνον όταν κατά τη συμπλήρωση του ανάλογου προβλεπόμενου ορίου ηλικίας το παιδί εξακολουθεί να είναι ανήλικο.
Έτσι ενώ μπορεί να συμπληρώσει τα απαραίτητα έτη ασφάλισης πολύ νωρίτερα, πρέπει κατά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας να υφίσταται σωρευτικά και η προϋπόθεση της ανηλικότητας του παιδιού.

Αποδείξεις θα εκδίδουν υποχρεωτικά από την 1η Ιουλίου όσοι πωλούν εφημερίδες, περιοδικά, κάρτες σταθερής τηλεφωνίας και κάρτες ανανέωσης χρόνου κινητής τηλεφωνίας. Από τον Οκτώβριο μπαίνουν ταμειακές μηχανές και στις λαϊκές αγορές.
Το υπουργείο Οικονομικών με εγκυκλίους υποχρεώνει σε τήρηση βιβλίων εσόδων και εξόδων, καθώς και στην έκδοση αποδείξεων λιανικής πώλησης με χρήση ταμειακών μηχανών, τους περιπτερούχους, τους κατόχους καντίνας και τους πωλητές αγροτικών προϊόντων στις κινητές λαϊκές αγορές ή πλανοδίως.
Συγκεκριμένα, στην έκδοση αποδείξεων από 1 Ιουλίου θα υποχρεούνται όσοι εκμεταλλεύονται περίπτερα και κινητές καντίνες, ενώ από 1η Οκτωβρίου θα ισχύσει το καθεστώς των αποδείξεων στις λαϊκές αγορές.