Εκπτώσεις στα πρόστιμα

Έρχονται εκπτώσεις στα πρόστιμα για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων. Η κυβέρνηση μετά και το βέτο της υπουργού Περιβάλλοντος κ. Τίνας Μπιρμπίλη… ξεχνά τα σχέδια περί ρύθμισης με «συνταγή» ημιυπαίθριων και θα προσπαθήσει να εισπράξει τα πρόστιμα για τα αυθαίρετα που έχουν επιβληθεί κατά την τελευταία 25ετία, από τότε δηλαδή που τέθηκε σε ισχύ ο νόμος Τρίτση.
Ομως, επειδή στοχεύει, όπως ρητά αναφέρεται στο μνημόνιο και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2011, στην είσπραξη 500 εκατ. ευρώ εντός του επόμενου έτους και συνολικά 1,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2013, τη στιγμή που πέρυσι στα δημόσια ταμεία μπήκαν μόλις 25 εκατ. ευρώ, στο τραπέζι έχει πέσει η λύση των… γενναίων μειώσεων.
«Εξετάζουμε το ενδεχόμενο να πάμε σε εκπτώσεις στα πρόστιμα», μας είπε χθες υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών. Κι αυτό γιατί με τα σημερινά δεδομένα φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατον, να επιτευχθεί ο στόχος, μια και πρόκειται για πρόστιμα υπέρογκα που είναι αμφίβολο αν οι υπόχρεοι έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αποπληρώσουν εν μέσω κρίσης.
Πιο αναλυτικά, χθες η κ. Μπιρμπίλη είπε «όχι» σε οποιαδήποτε νέα ρύθμιση «καρφώνοντας» παράλληλα τον υπουργό Οικονομικών κ. Γιώργο Παπακωνσταντίνου για μη είσπραξη των βεβαιωμένων οφειλών.
«Ρύθμιση αντίστοιχη με τους ημιυπαίθριους για τα αυθαίρετα δεν μπορεί να υπάρξει. Και δεν μπορεί να υπάρξει διότι εδώ έχουμε μία πάρα πολύ σαφή νομολογία από το Συμβούλιο της Επικρατείας όπου δεν μπορούμε να πάμε απέναντι», δήλωσε χαρακτηριστικά η υπουργός Περιβάλλοντος σε συνέντευξή της στον ραδιοφωνικό σταθμό «Flash». Μάλιστα άφησε αιχμές για τον υπουργό Οικονομικών προσθέτοντας πως «από εκεί και πέρα υπάρχουν βεβαιωμένα πρόστιμα στις πολεοδομίες τα οποία πηγαίνουν μετά στις εφορίες και βέβαια αυτά τα πρόστιμα εφόσον το υπουργείο Οικονομικών θελήσει μπορεί να τα εισπράξει».
Φόρμουλα
Από την πλευρά του υπουργείου Οικονομικών η απάντηση στις δηλώσεις της κ. Μπιρμπίλη ήταν «ουδέν σχόλιο». Ομως υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου σε δηλώσεις του στο «Εθνος» υπογράμμισε πως μαζί με το ΥΠΕΚΑ θα πρέπει να βρεθεί μία φόρμουλα για να μπορέσουν να εισπραχθούν αυτά τα πρόστιμα. «Προς αυτή την κατεύθυνση εξετάζουμε το ενδεχόμενο να πάμε σε εκπτώσεις των προστίμων», προσέθεσε.
Από την πλευρά του ΥΠΕΚΑ, σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνεται η ενεργοποίηση του νόμου του 2003 της Βάσως Παπανδρέου που θεσμοθετούσε αντικειμενικά κριτήρια (εμβαδόν, χρήση, τιμή ζώνης κ.ά.) για τον υπολογισμό των προστίμων στα αυθαίρετα. Ο νόμος αυτός δεν εφαρμόστηκε ποτέ και πολλά άρθρα του ανεστάλησαν από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Και με αυτήν τη λύση το ύψος των τελικών προστίμων εκτιμάται πως θα μειωθεί.
Πάντως, η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει τις τελικές της αποφάσεις γιατί τα χρονικά περιθώρια στενεύουν. Ετσι, το τοπίο θα πρέπει να ξεκαθαρίσει άμεσα καθώς στις 15 Νοεμβρίου καταφθάνουν στην Αθήνα οι επικεφαλής της τρόικας ΔΝΤ, ΕΚΤ και ΕΕ, οι οποίοι και θα ζητήσουν να ενημερωθούν.
Αναγκαίες οι μειώσεις
Η προοπτική των μειώσεων θεωρείται επιβεβλημένη καθώς, σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, τα πρόστιμα από τα αυθαίρετα που εκκρεμεί η πληρωμή τους έχουν φθάσει σε «δυσθεώρητα» ύψη. Και είναι φυσικό οι ιδιοκτήτες τους να μην τα πληρώνουν και να επιλέγουν τη δικαστική οδό, πρακτική που οδηγεί σε πολυετείς καθυστερήσεις. Επίσης παρουσιάζεται το φαινόμενο βεβαιωμένα πρόστιμα να παραμένουν… ξεχασμένα σε συρτάρια κρατικών υπηρεσιών, πολεοδομιών, νομαρχιών και εφοριών.
Στο οικονομικό επιτελείο πιστεύουν πως για να αλλάξει η κατάσταση αυτή θα πρέπει να υπάρξει συντονισμός των συναρμόδιων υπουργείων ΥΠΕΚΑ, Εσωτερικών και Οικονομικών έτσι ώστε να εισπραχθούν τα προβλεπόμενα πρόστιμα και να κλείσουν οι τρύπες του προϋπολογισμού. Σε συνδυασμό βέβαια με τη μείωση των αναλογούντων προστίμων.
Κώστας Τσαχάκης
Εισηγήσεις για ενεργοποίηση του νόμου
Κατηγοριοποίηση αυθαιρέτων με βάση αντικειμενικά κριτήρια
Την ενεργοποίηση του νόμου 3212/2003 της Βάσως Παπανδρέου που προέβλεπε κατηγοριοποίηση των αυθαιρέτων στη βάση αντικειμενικών κριτηρίων, εισηγούνται στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής στην κατεύθυνση μιας πιο δίκαιης και αποτελεσματικής είσπραξης των προστίμων από τα αυθαίρετα.
Ο νόμος αυτός θεσμοθετήθηκε λίγους μήνες πριν από τις εκλογές του 2004 αλλά ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε αφού πολλά άρθρα του ανεστάλησαν από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Προβλεπόταν η έκδοση κοινής απόφασης των υπουργείων Οικονομικών και ΠΕΧΩΔΕ που θα όριζε όλα τα συναφή θέματα σχετικά με τον τρόπο βεβαίωσης των προστίμων από την Πολεοδομία, τη διαδικασία είσπραξης και ταμειακής βεβαίωσης. Η αξία ενός αυθαιρέτου θα προέκυπτε: α) από το εμβαδόν, β) τη χρήση, γ) το είδος της κατασκευής (σ.σ.: πολυτελής ή μη), και δ) την τιμή ζώνης των ακινήτων της περιοχής.
Η καταβολή των προστίμων θα μπορούσε να γίνεται σε δόσεις και μηχανογραφικά, ενώ τα έσοδα θα αποδίδονταν, ολικά ή εν μέρει, στο ΕΤΕΡΠΣ (σήμερα Πράσινο Ταμείο). Αυθαίρετα σε κοινόχρηστους χώρους, ρέματα, αρχαιολογικούς χώρους, στον αιγιαλό ή στην παραλία, σε δάση, δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις και σε ζώνες απολύτου προστασίας κρινόντουσαν ως αυθαίρετα «μεγάλης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης».
Αρμόδιοι του υπουργείου ΠΕΚΑ πιστεύουν πάντως πως προέχει η είσπραξη των προστίμων που έχουν βεβαιωθεί κατά την τελευταία 25ετία, από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή ο περίφημος νόμος Τρίτση (1337/83), τα οποία ανέρχονται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Πόσα ακριβώς, κανείς δεν γνωρίζει. Ούτε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. «Δεν υπάρχουν τέτοια στοιχεία», δήλωσε στο «Εθνος» ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης. Απαιτείται έρευνα για να μην πούμε αριθμούς και μετά πέσουμε έξω».
Σύμφωνα με πληροφορίες, πολλοί δήμαρχοι και νομάρχες αποφεύγουν να αποστείλουν τα βεβαιωμένα πρόστιμα στις ΔΟΥ (ιδίως εν όψει των δημοτικών εκλογών) και ζητούν να επανατοποθετηθεί το θέμα των αυθαιρέτων από τα αρμόδια υπουργεία.
Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος απορρίπτει το ενδεχόμενο νέας νομοθετικής ρύθμισης και θεωρεί πως η υπάρχουσα νομοθεσία καλύπτει επαρκώς το ζήτημα.
Μ. Νικολοπούλου

Μεγάλες οι καθυστερήσεις στην καταβολή των προστίμων
Σε ενστάσεις και γραφειοκρατία σκοντάφτει η πληρωμή
Η γραφειοκρατία και η δυνατότητα κατάθεσης ενστάσεων από τους πολίτες στους οποίους έχουν επιβληθεί πρόστιμα για αυθαίρετα κτίσματα από την πολεοδομία της περιοχής τους εμφανίζονται ως οι σημαντικότερες αιτίες για την καθυστέρηση καταβολής των προστίμων στα ταμεία του ελληνικού κράτους.
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία, συνεργεία της πολεοδομίας εντοπίζουν το αυθαίρετο και κάνουν τις απαραίτητες επιμετρήσεις.
Κατόπιν ενημερώνουν τον ιδιοκτήτη, ο οποίος μπορεί να καταθέσει ένσταση εντός ενός μηνός από την ημέρα ειδοποίησης.
Η ένσταση εξετάζεται από την επιτροπή αυθαιρέτων της πολεοδομίας. Η διαδικασία της ένστασης μπορεί να κρατήσει 3-4 μήνες, μέχρι να «βεβαιωθεί» το πρόστιμο στην οικεία Δ.Ο.Υ.
Σε αρκετές περιπτώσεις, όμως, που αφορούν σημαντικά πρόστιμα, οι ιδιοκτήτες οδηγούν την υπόθεση στα δικαστήρια με αποτέλεσμα οι καθυστερήσεις στην καταβολή των προστίμων να είναι πολύμηνες.
Σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες τα πρόστιμα από τα αυθαίρετα, που εκκρεμεί η πληρωμή τους σήμερα, αφορούν «δυσθεώρητα» ποσά.
Αντίστοιχα, στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών διαβεβαιώνουν ότι με τον Καλλικράτη θα δημιουργηθεί πολεοδομία σε κάθε έναν από τους 325 νέους δήμους και θα επισπευσθούν οι καταβολές των προστίμων που αφορούν την αυθαίρετη δόμηση, αφού προβλέπεται μηχανισμός προληπτικού ελέγχου για τα έσοδα των ΟΤΑ.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι παρόλο που τα συγκεκριμένα πρόστιμα καταβάλλονται στο Δημόσιο Ταμείο, η είσπραξή τους θα ενταχθεί στον έλεγχο εσόδων του δήμου.

ΠΗΓΗ: Έθνος