Το δικαίωμα στην… αυτοπεραίωση γίνεται ακριβότερο. Από τον Μάρτιο του 2011 οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θα θελήσουν να υπαχθούν στη διαδικασία αυτόματου ελέγχου και κλεισίματος των βιβλίων τους πρέπει να εμφανίσουν υψηλότερα κέρδη στη φορολογική τους δήλωση. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν και περισσότερο φόρο.
Το υπ. Οικονομικών, με τον τελευταίο φορολογικό νόμο, καθιέρωσε ένα πιο αυστηρό σύστημα αυτοπεραίωσης ή αυτοελέγχου σε σχέση με αυτό που ίσχυε.
Σε πολλές περιπτώσεις οι φορολογούμενοι θα κληθούν να καταβάλουν υπερδιπλάσιους φόρους εισοδήματος και ΦΠΑ, προκειμένου να κλείσουν τις υποθέσεις τους και να αποφύγουν τον έλεγχο.
Με το νέο σύστημα, το οποίο εφαρμόζεται από τη χρήση του 2010 (δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος 2011), τα ακαθάριστα έσοδα και τα καθαρά κέρδη κάθε επιχείρησης ή επαγγελματία θα επαναπροσδιορίζονται με τεκμαρτό τρόπο.
Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία τα ακαθάριστα έσοδα και τα καθαρά κέρδη που θα προσδιορίζονται με το νέο σύστημα είναι υψηλότερα από αυτά που προκύπτουν με βάση τα τηρούμενα βιβλία, οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να πληρώνουν επιπλέον φόρο εισοδήματος και ΦΠΑ για να περαιώνουν αυτόματα τις ανέλεγκτες χρήσεις τους και να απαλλάσσονται από τον τακτικό φορολογικό έλεγχο.
Η νέα διαδικασία «αυτοελέγχου» προβλέπει τα εξής:
1. Εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις: Τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης θα επαναπροσδιορίζονται με βάση τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο: (κόστος πωληθέντων αγαθών + δαπάνες χρήσης) Χ 100 : (100 ? μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους).
Εάν τα τεκμαρτώς προσδιορισθένα ακαθάριστα έσοδα είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα, τότε η επιχείρηση θα καλείται να πληρώσει τον επιπλέον ΦΠΑ που αντιστοιχεί στην πρόσθετη διαφορά ακαθάριστων εσόδων που προέκυψε. Επίσης, τα τεκμαρτώς προσδιορισθέντα ακαθάριστα έσοδα θα πολλαπλασιάζονται με τον ΜΣΚΚ που αντιστοιχεί στη δραστηριότητα της επιχείρησης ή με τον μέσο σταθμικό ΣΚΚ, εφόσον ασκούνται περισσότερες της μίας δραστηριότητες. Το ποσό που θα προκύπτει από αυτόν τον πολλαπλασιασμό θα είναι τα τεκμαρτά καθαρά κέρδη της επιχείρησης. Αν τα τεκμαρτά αυτά κέρδη είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα, η επιχείρηση θα πληρώνει φόρο εισοδήματος με βάση τα τεκμαρτά κέρδη, δηλαδή υψηλότερο από αυτόν που αναλογεί στα δηλωθέντα κέρδη της.
2. Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελεύθεροι επαγγελματίες: Τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσης θα επαναπροσδιορίζονται τεκμαρτώς, με βάση τον ακόλουθο μαθηματικό τύπο: (δαπάνες χρήσης) Χ 100 : (100 – μοναδικός συντελεστής καθαρού κέρδους).
Στον αυτοέλεγχο μπορούν να υπαχθούν:
Εμπορικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 300.000 ευρώ.
Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών με ετήσια ακαθάριστα έσοδα μέχρι 150.000 ευρώ.
Ελεύθεροι επαγγελματίες με ετήσιες ακαθάριστες αμοιβές μέχρι 150.000 ευρώ.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Ο επιπλέον φόρος με αυτοέλεγχο
Ενδεικτικό των επιβαρύνσεων είναι το ακόλουθο παράδειγμα:
Ιατρός μαιευτήρας (συντελεστής καθαρών αμοιβών 50%) εμφάνισε στα βιβλία του κατά τη χρήση του 2010:
Ακαθάριστα έσοδα 120.000 ευρώ
Δαπάνες 70.000 ευρώ.
Με τον λογιστικό προσδιορισμό τα καθαρά φορολογητέα κέρδη του ανέρχονται σε 50.000 ευρώ (120.000 ? 70.000).
Φόρος που αναλογεί στις λογιστικώς προσδιορισθείσες καθαρές αμοιβές: 11.800 ευρώ.
Αυτοέλεγχος: Στην περίπτωση που ο μαιευτήρας επιθυμεί να υπαχθεί στον αυτοέλεγχο, οι ελάχιστες ακαθάριστες αμοιβές και τα καθαρά κέρδη του επαναπροσδιορίζονται ως εξής:
Ακαθάριστες αμοιβές = «Δαπάνες (70.000)» Χ»100 :(100-50)» = 140.000 ευρώ.
Καθαρά κέρδη = 140.000 Χ 50% (Συντελεστής Καθαρών Αμοιβών) = 70.000 ευρώ.
Ο ελεύθερος επαγγελματίας θα φορολογηθεί για κέρδη 70.000 ευρώ και όχι για 50.000 ευρώ που προέκυπτε βάσει του λογιστικού προσδιορισμού, εφόσον θέλει να κλείσει τη χρήση με τη διαδικασία του αυτοελέγχου. Με το προηγούμενο καθεστώς αυτοπεραίωσης ο γιατρός θα φορολογείτο για 60.000 ευρώ.
Φόρος που αναλογεί στα καθαρά κέρδη που προσδιορίστηκαν με τη διαδικασία του νέου αυτοελέγχου: 19.600 ευρώ.
Επιπλέον φόρος εισοδήματος με τον αυτοέλεγχο: 7.800 ευρώ.
Αύξηση φόρου εισοδήματος με τον αυτοέλεγχο: 66%